5. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru - Rhaglen Datblygu Gwledig 2014-2020? OAQ54210

Diolchaf i Joyce Watson am hynna, Llywydd. Mae'r rhaglen yn parhau i wneud cynnydd da gydag 80 y cant o gyllid y rhaglen datblygu gwledig eisoes wedi ei ddyrannu, gan ddarparu bron i £700 miliwn i brosiectau. Rydym ni'n disgwyl cyflawni ymrwymiad llawn y rhaglen erbyn diwedd 2020.

Diolch. Gwn fod y cyllid hwnnw'n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i'r gymuned yr wyf i'n ei gwasanaethu. Un o'r prosiectau hynny sy'n elwa ar y buddsoddiad yw Cysylltu Cymunedau yng Nghymru. Mae'n cael ei ddarparu drwy'r Gymdeithas Cludiant Cymunedol ac yn cael ei ariannu drwy'r rhaglen datblygu gwledig. O'r hyn yr wyf i'n ei ddeall, caiff y rhai sy'n darparu prosiectau wneud cais am gyllid i ddarparu'r atebion trafnidiaeth lleol iawn hynny. Mae'r Gymdeithas Cludiant Cymunedol wedi cysylltu â mi gan eu bod nhw wrthi'n ceisio ymestyn eu cynllun sgwter Wheels 2 Work yng ngogledd sir Benfro sy'n galluogi pobl sydd heb drafnidiaeth o gwbl i fynd ar sgwter a mynd i'r gwaith. Ond yr hyn y maen nhw wedi ei ddweud wrthyf yw bod y broses ei hun—nid y cais o reidrwydd, ond y broses ar gyfer ymdrin â'r cais hwnnw—bellach yn rhoi'r prosiect cyfan yn y fantol, gan fod y bobl hynny a oedd wedi ymrwymo'n wreiddiol i'w helpu bellach yn cerdded i ffwrdd oherwydd pa mor hwyr y mae'r arian hwnnw'n cael ei gyflwyno. Felly, fy nghwestiwn i chi, Prif Weinidog, yw: a yw Llywodraeth Cynulliad Cymru yn gwybod am unrhyw oedi sy'n achosi i hyn ddigwydd? Ac a wnewch chi ddefnyddio eich cymwynasgarwch i o leiaf ymchwilio i'r hyn sy'n achosi'r rhwystr hwn i'r hyn sy'n gynllun da iawn ac sydd wedi bod yn gweithredu yn y gorffennol?

Wel, Llywydd, hoffwn ddiolch i Joyce Watson am dynnu sylw at y gwaith arloesol sy'n cael ei wneud ym maes trafnidiaeth gymunedol, yn enwedig yn y de-orllewin. Ymgymerwyd â chyfres o fentrau yn y rhan honno o Gymru, sy'n caniatáu i ni adeiladu ar y rheini wrth i ni ddatblygu rhagor o syniadau ym maes trafnidiaeth gymunedol y gellir eu defnyddio mewn mannau eraill yn y wlad. Mae'n bwysig, onid yw, Llywydd, i atgoffa Aelodau bob amser mai arian cyhoeddus yw hwn sy'n cael ei fuddsoddi, bod yn rhaid rhoi cyfrif amdano'n briodol a bod gofynion, weithiau, y mae'n rhaid i ni eu mynnu gan bobl sy'n derbyn yr arian cyhoeddus hwnnw cyn y gellir rhyddhau'r arian hwnnw iddynt. Nid wyf i'n ymwybodol yn uniongyrchol o gynllun sgwter Wheels 2 Work, er ei fod yn swnio'n syniad diddorol iawn, ac os hoffai'r Aelod ysgrifennu ataf gyda rhagor o fanylion am yr oedi, fel y mae'r rhaglen yn ei weld, yna wrth gwrs byddaf yn hapus iawn i ymchwilio iddynt.

Prif Weinidog, roeddech chi yn llygad eich lle i nodi mai arian cyhoeddus yw hwn, ac mae angen craffu i wneud yn siŵr ei fod yn sicrhau gwerth am arian, ond un cynllun sydd wedi achosi problemau gyda'r cynllun datblygu gwledig—ac rwyf i wedi ei godi gyda'r Gweinidog hefyd—yw'r cynllun grantiau coetir. Mae'n gynllun biwrocrataidd iawn. Mae gan bobl adegau penodol pryd y gallan nhw blannu yn ystod y tymor; nid yw'n rhywbeth lle gallwch chi blannu coed 12 mis y flwyddyn. A byddwn yn ddiolchgar, os oes gennych chi ddealltwriaeth o'r cynllun penodol hwnnw, pe byddech chi'n nodi pa un a ydych chi'n fodlon ar y cynnydd a wnaed o ran cael arian allan drwy'r drws, fel petai. Neu a oes angen adolygiad o'r cynllun hwn fel y gall y Llywodraeth gael yn ôl ar y trywydd iawn gyda'i tharged ei hun o 100,000 hectar o goetir i'w blannu yng Nghymru erbyn 2030?

Llywydd, rydym ni'n benderfynol iawn y byddwn yn cynyddu'r gyfradd o blannu coetir yng Nghymru. Rydym ni eisiau gwneud defnydd llawn o'r cynllun grant coetiroedd hwnnw, ac os oes aneffeithlonrwydd yn y modd y mae'n gweithredu, rydym ni'n awyddus dros ben i gael gwared ar hynny. Gadewch i mi godi calon yr Aelod am ychydig trwy ddweud, os oes unrhyw ymyl arian i Brexit, efallai mai hwnnw yw os bydd Deyrnas Unedig—ac 'os' yw hynny onid e—yn gadael yr Undeb Ewropeaidd a bod gweinyddu cyllid yn ein dwylo ein hunain, rydym ni'n cydnabod bod rhai ffyrdd y gallem ni weinyddu'r arian hwnnw a fyddai'n ei gwneud yn haws i arian adael Llywodraeth Cymru a chael ei ddefnyddio at y dibenion lle'r ydym ni'n bwriadu iddo wneud gwahaniaeth.