Yr wythnos diwethaf oedd Wythnos Ymwybyddiaeth y Morwyr. Mae gan ddinas Casnewydd dreftadaeth forol falch iawn. Ddydd Sul, cynhaliwyd gwasanaeth arbennig i gofio am aberth morwyr Casnewydd a gymerodd ran yn y glaniadau D-Day 75 o flynyddoedd yn ôl. Cynhaliwyd y gwasanaeth ar y cyd â digwyddiad i ddadorchuddio angor coffa yn y Genhadaeth i Forwyr ger Doc Alexandra. Mae eleni hefyd yn nodi ugain mlynedd ers sefydlu cangen Casnewydd o Gymdeithas y Llynges Fasnachol. Rhaid rhoi sylw arbennig i Alan Speight, cadeirydd y gangen, am ei ymroddiad i'r gymdeithas, ac i'r hoelion wyth eraill fel Edward Watts am eu cyfraniad i'r gymuned leol. Dros y ddau ddegawd diwethaf, mae cangen Casnewydd wedi gweithio i goffáu aelodau'r llynges fasnachol. Mae'r gangen yn weithgar iawn, ac mae ei gwaith yn cynnwys placiau i goffáu morwyr o Gasnewydd a gollwyd yn y rhyfel byd cyntaf, cofeb i aelodau confois yr arctig a ddisgrifiwyd yn enwog fel y teithiau gwaethaf yn y byd, a chofeb i Raymond Victor Steed, y person ieuengaf o Gymru i gael ei ladd yn ymladd yn yr ail ryfel byd, ag yntau'n ddim ond 14 oed, pan ffrwydrwyd ei long, yr Empire Morn, oddi ar arfordir gogledd Affrica. Collodd Casnewydd fwy o fasnachlongwyr yn ystod yr ail ryfel byd nag a gollodd o holl aelodau'r fyddin, y llynges a'r awyrlu gyda'i gilydd. Gwn y bydd Cymdeithas y Llynges Fasnachol yng Nghasnewydd yn parhau i weithio'n ddiflino i sicrhau na fyddwn byth, fel dinas, yn anghofio'r rheini a gollwyd ar y môr.