9. Dadl ar Egwyddorion Cyffredinol y Bil Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol) (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 7:49 pm ar 17 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 7:49, 17 Medi 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n falch iawn o gael siarad o blaid egwyddorion cyffredinol y Bil hwn, gan gyd-fynd â barn y mwyafrif o aelodau'r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg, a gyflwynodd adroddiad trwyadl a chytbwys. Mae'r pwyllgor wedi archwilio'r dystiolaeth, ysgrifenedig a llafar, y gwersi rhyngwladol a gwersi eraill fel y bo'n briodol, ac wedi dod i'r casgliad drwy fwyafrif clir ei bod yn bryd dileu'r amddiffyniad o gosb resymol o'r llyfr statud, ac fe'u cefnogir gan lawer o bobl o ran y casgliad hwnnw.

Dadl yw hon heddiw, wrth gwrs, ar yr egwyddorion cyffredinol, a bydd llawer i'w drafod yn fanwl wrth i'r adroddiad fynd ymlaen i'r pwyllgor. Mae'n siŵr y bydd y manylion yn cynnwys yr angen i ddefnyddio a, phan fo angen, adeiladu ar brofiad helaeth ac arbenigedd rhaglenni rhianta cadarnhaol sydd eisoes wedi'u sefydlu yng Nghymru; yr angen i bob partner gynnal ymgyrchoedd codi ymwybyddiaeth am y dulliau cadarnhaol o rianta hynny, yr ydym yn parhau i'w hehangu yng Nghymru, gan dynnu ar yr arferion a'r dystiolaeth ryngwladol orau; yr angen i roi digon o adnoddau i'r gwahanol fentrau rhianta cadarnhaol sydd ar waith ledled Cymru, gan sicrhau eu bod yn hygyrch, yn ôl y gofyn, ym mhob cymuned ac i bob teulu; yr angen i barhau'r gwaith dwfn sydd eisoes yn mynd rhagddo rhwng y Gweinidog a'r heddlu a Gwasanaeth Erlyn y Goron, ac i gyd-gysylltu ag adrannau Llywodraeth y DU yn ôl yr angen i roi canllawiau effeithiol ar waith ar gyfer swyddogion rheng flaen a gwasanaethau rheng flaen eraill gweithwyr proffesiynol, gan adeiladu, mae'n rhaid i mi ddweud, ar eu profiad a'u harbenigedd sydd eisoes yn helaeth o ran gwneud penderfyniadau arbenigol a gwybodus mewn sefyllfaoedd domestig ac ar sail aml-asiantaeth, yn enwedig gyda'r gwaith presennol sydd ar y rhaglen profiadau niweidiol yn ystod plentyndod hefyd; yr angen i ymchwilio ymhellach i'r potensial ar gyfer cynlluniau dargyfeiriol i helpu rhieni sydd angen y cymorth ychwanegol, pan na ystyrir bod erlyniad yn briodol nac y ffordd fwyaf effeithiol ymlaen ar gyfer y teulu na'r plentyn; a'r angen i osgoi rhuthro cychwyn y Bil hwn ar ôl y Cydsyniad Brenhinol er mwyn caniatáu digon o amser i sicrhau bod gwybodaeth a chymorth yn cael eu darparu i rieni, i godi ymwybyddiaeth o'r newidiadau ac i ddiweddaru, yn ôl yr angen, yr hyfforddiant a'r arweiniad. Nawr, rwy'n siŵr bod y Gweinidog yn ymwybodol o'r holl faterion hyn, fel yr awgrymodd hi yn ei sylwadau agoriadol.

Pan gyhoeddais, wythnosau i mewn i fy nghyfnod fel Gweinidog, y byddai Llywodraeth Cymru, gyda chymorth y Cabinet, wir yn symud ymlaen i ddileu'r amddiffyniad cosb resymol, ymddangosai bod hyn wedi bod yn annisgwyl i lawer o bobl. Eto i gyd, mewn gwirionedd, nid yw hyn yn syndod o gwbl mewn sawl ffordd. Mae'n dilyn y dystiolaeth orau sydd ar gael am fanteision gydol oes dulliau rhianta cadarnhaol ar gyfer plant wrth iddyn nhw dyfu i fod yn oedolion. Mae'n dilyn y gwaith yr ydym ni wedi bod yn ei hyrwyddo yng Nghymru ynglŷn â rhianta cadarnhaol ers blynyddoedd lawer. Mae'n dilyn newidiadau mewn dulliau rhianta dros flynyddoedd lawer, nad yw'n feirniadaeth o'n rhieni na'n teidiau a'n neiniau, ond mae'n gydnabyddiaeth syml ein bod wedi esblygu dros y blynyddoedd ein dull o bennu'r ffiniau a'r ddisgyblaeth honno, gan roi cosb corfforol i'r naill ochr a hybu rhianta cadarnhaol. Ac mae'n dilyn yr esiampl a osodwyd mewn llawer o wledydd eraill, sydd â systemau cyfreithiol a chymdeithasol gwahanol iawn, mae'n rhaid cyfaddef, sydd eisoes wedi newid i ddilyn y dystiolaeth.

Felly, gadewch i ni wneud yn siŵr bod yr holl gymorth, y canllawiau a'r adnoddau sydd eu hangen ar rieni a gweithwyr proffesiynol rheng flaen ar gael. Ond, ar yr egwyddor gyffredinol o ddileu'r amddiffyniad o gosb resymol, apeliaf at yr holl gyd-Aelodau yn y fan yma heddiw i gefnogi'r Bil hwn, nad yw'n creu unrhyw drosedd newydd ond sy'n dileu anomaledd hanesyddol o'r llyfr statud, a gadewch i ni ddyblu ein hymdrechion ar yr hyn sy'n wirioneddol bwysig: rhianta cadarnhaol a'r dylanwad buddiol y gall hynny ei gael ar y genhedlaeth hon a chenedlaethau o blant yng Nghymru yn y dyfodol.