Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:04 pm ar 17 Medi 2019.
Llywydd, ers dwy flynedd a mwy, dadleuodd y Llywodraeth Lafur hon o blaid ffurf ar adael yr Undeb Ewropeaidd a fyddai wedi parchu canlyniad y refferendwm, ond a fyddai wedi diogelu swyddi ac economïau yma yng Nghymru. Ymosododd ef ar y cynigion hynny dro ar ôl tro, gan eu disgrifio fel y mae wedi ei wneud eto heddiw fel gadael yr Undeb Ewropeaidd mewn enw yn unig.
Cyflwynwyd y cynigion hynny gennym oherwydd, gyda Phlaid Cymru yn sgil y refferendwm, roeddem ni'n deall bod pobl yng Nghymru wedi pleidleisio dros adael yr Undeb Ewropeaidd, ond fel y dywedodd Steffan Lewis, ein cyd-Aelod yma ar y pryd, ni wnaethon nhw erioed bleidleisio dros golli arnynt eu hunain. Ac roedd hynny'n golygu pe byddem ni'n gadael yr Undeb Ewropeaidd, bod yn rhaid gwneud hynny ar delerau ac mewn ffordd a fyddai wedi diogelu eu dyfodol, a dyna'r hyn y gwnaethom ni geisio ei hyrwyddo.
Daeth yn amlwg i ni, yn enwedig wrth i arweinydd newydd y Blaid Geidwadol gael ei ethol, bod y posibilrwydd hwnnw wedi diflannu—ni waeth pa mor galed yr oeddem ni'n dadlau drosto ac ni waeth pa mor gymhellol oedd ein safbwynt, nid oedd byth yn mynd i wneud gwahaniaeth i rywun, fel y dywedodd yr Aelod yn y fan yma, nad oedd ganddo ddiddordeb yn y dadleuon. Mae wedi bod o blaid Brexit erioed. Dywedwch yr hyn a hoffwch am y peth, dangoswch pa mor niweidiol y bydd, bydd ef o'i blaid doed â ddelo.
Felly, penderfynasom bryd hynny y dylai'r penderfyniad fynd yn ôl at y bobl. Bydd Llywodraeth Lafur yn gwneud yn union hynny. Bydd dewis 'gadael' credadwy ar y papur pleidleisio, felly bydd yn gallu parhau i ymgyrchu i adael yr Undeb Ewropeaidd, yn gyfeiliornus fel yr wyf i wedi credu ei fod erioed. Ond, i'r rhai hynny ohonom sy'n credu y byddai dyfodol Cymru yn well y tu mewn i'r Undeb Ewropeaidd, bydd ail gyfle i ofyn hynny i'r bobl, i gyflwyno'r dadleuon hynny ac i ddarbwyllo pobl ar sail popeth yr ydym ni wedi ei ddysgu yn y tair blynedd ers y refferendwm hwnnw mai dyna lle mae ein dyfodol. Edrychaf ymlaen at allu gwneud yn union hynny. Credaf y bydd ei ddadl ef yn cael ei datgelu unwaith eto fel y gyfres o gynigion wedi eu llywio gan ideoleg, di-dystiolaeth, di-hid am y dyfodol y buon nhw erioed.