3. Pa ymdrech a wnaed i sicrhau bod amrywiaeth eang o siaradwyr yn rhan o ŵyl GWLAD—Gŵyl Cymru'r Dyfodol? OAQ54315

Mae Comisiwn y Cynulliad wedi gweithio mewn partneriaeth â sefydliadau a darparwyr allanol i gyflwyno amrywiaeth o weithgareddau yn ystod gŵyl GWLAD yma yn y Senedd ddiwedd mis Medi, a hefyd mewn digwyddiadau rhanbarthol a fydd yn digwydd yn Nhachwedd yng Nghaerfyrddin, Caernarfon a Wrecsam.  

Diolch, Lywydd. Wrth gwrs, mae GWLAD yn cael ei hysbysebu fel digwyddiad dechrau sgwrs a fydd yn annog trafodaeth am ddyfodol Cymru. Nawr, er nad yw'r ŵyl wedi bod eto, gallwch yn sicr fod yn falch ei bod wedi cyflawni ei nod yn dechnegol—mae'n bendant yn dechrau sgyrsiau yn awr. Yn anad dim, mae hyn oherwydd rhai o'r gwahoddiadau a roddwyd i siaradwyr yn y digwyddiad. Felly, rwyf wedi dychryn braidd yn sgil y diffyg sylw a roddwyd i gydbwysedd teg o siaradwyr, oherwydd mae cynnwys Carole Cadwalladr yn debygol o weld y drafodaeth yn crwydro i gyfeiriad penodol mewn perthynas â Brexit, ac mae pawb ohonom yn gwybod ei bod yn siarad mewn ffordd wleidyddol iawn. Felly, mewn ymateb i'r cwestiynau sydd wedi'u gofyn yma a chwestiynau sydd wedi'u codi gyda mi, pa gamau a gymerwyd i wrthsefyll hyn? Dywedwch wrthym, o ran cydbwysedd, pwy arall a wahoddwyd i gymryd rhan yn yr ŵyl fel y gallwn sicrhau cynrychiolaeth wirioneddol gytbwys yn y digwyddiad hwn?

Boris Johnson o'r Telegraph. [Chwerthin.]

Gallaf gadarnhau bod Guto Harri, a oedd yn arfer gweithio i Boris Johnson o'r Telegraph, ymysg y siaradwyr a wahoddwyd i gymryd rhan yn Gwlad, ac mae'n rhaid i mi ddweud—ac fe'i clywais yn cael ei ddweud wrth i chi siarad, Janet Finch-Saunders—fod trafodaeth wleidyddol yn rhywbeth rydym yn rhagori arni yn y Siambr hon, yn yr adeilad hwn, ac mae angen i ni hyrwyddo mwy o drafodaeth wleidyddol yng Nghymru yn hytrach na llai ohoni. Felly, mae'r rhestr o siaradwyr—mae rhai yn siaradwyr, rhai yn gyfranwyr, bydd rhai'n aelodau o'r cyhoedd, gobeithio, a ddaw i'r adeilad hwn, a chymryd rhan mewn dadl ddemocrataidd am y tro cyntaf. Dylid annog hynny i gyd, ac rwy'n annog pob un ohonoch, os yn bosibl, i fynychu unrhyw un o'r digwyddiadau a gofyn i'ch etholwyr ac eraill o'ch cwmpas i fynychu cynifer o ddigwyddiadau—. Mae angen i ni gael gŵyl ddemocratiaeth yn y lle hwn ac ar yr adeg hon.

Diolch yn fawr iawn.