1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 1 Hydref 2019.
7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y potensial ar gyfer ynni gwynt a solar yng nghanolbarth Cymru? OAQ54413
Rydym ni'n diwallu hanner ein hanghenion pŵer o ynni adnewyddadwy, ac mae'n rhaid i ni ganfod rhagor o adnoddau i ddiwallu'r angen cynyddol am wres a chludiant carbon isel. Mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda sefydliadau sector cyhoeddus eraill ym Mhowys i ddatblygu strategaeth carbon-bositif ar gyfer y sir sy'n gwneud y defnydd mwyaf posibl o gynhyrchu ynni glân.
Diolch am eich ateb, Gweinidog. Rwyf i'n rhywun sydd hefyd yn credu bod angen i ni fuddsoddi mewn technolegau adnewyddadwy, ac mae angen hefyd i ni gael amrywiaeth o atebion ynni adnewyddadwy.
Roeddwn i'n siomedig bod yr ymgynghoriad ar y fframwaith datblygu cenedlaethol wedi cael ei gyhoeddi yn ystod toriad y Cynulliad. Rwy'n credu bod angen i ni fel ACau graffu'n fanwl ar y cynigion hynny. Byddwch yn gwerthfawrogi fy mod i a llawer o'm hetholwyr yn arbennig o bryderus am y ffaith bod newid i'r dirwedd wedi cael ei dderbyn a fyddai'n berthnasol i rannau helaeth o Bowys sydd wedi eu cynnwys yn y cynigion. Byddwch yn gwerthfawrogi bod gennym ni dirweddau hardd yn y canolbarth ac mae miloedd o swyddi a busnesau yn dibynnu ar y dirwedd honno o olygfeydd godidog yn y canolbarth. Felly, rwy'n pryderu bod derbyniad o newid i'r dirwedd a nodir yn y cynigion drafft. Rwyf i hefyd yn pryderu nad oes sôn am sut y byddai'r pŵer a fyddai'n cael ei gynhyrchu yn cael ei gysylltu â'r grid cenedlaethol. Nid yw hynny'n cael ei grybwyll yn y cynigion ar gyfer yr FfDC chwaith. Ond a gaf i ofyn i chi, Gweinidog, pa mor ddiffuant yw'r ymgynghoriad hwn o ran gwrando ar etholwyr yn y canolbarth? A pha ddadansoddiad ydych chi wedi ei wneud o ran yr effaith ar economi dwristiaeth y canolbarth pe byddai'r cynigion, fel y maen nhw yn eich ymgynghoriad, yn mynd rhagddynt?
Mae hwn yn ymgynghoriad diffuant, a gwn fod y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol yn awyddus iawn i glywed pob safbwynt a chan bawb sydd â diddordeb yn hyn. Rydym ni wedi bod yn rhagweithiol o ran cynnal digwyddiadau ymgynghori, felly roedd un yn y Drenewydd ar 17 Medi, ac roedd rhwng 30 a 40 o bobl yn bresennol yno. Gwn fod sesiwn friffio wedi ei chynnal ar y FfDC ar 19 Medi yr oeddech chi ac Aelodau Cynulliad eraill wedi gallu bod yn bresennol ynddi er mwyn cael sesiwn friffio ffeithiol ynglŷn â'r goblygiadau i wahanol ardaloedd gan swyddogion cynllunio. Byddwch yn cyfarfod â Julie James i drafod y FfDC ar 16 Hydref, ac mae hi wedi nodi ei bod hi'n hapus iawn i gyfarfod â'r holl Aelodau sydd â diddordeb arbennig a sylwadau penodol y maen nhw eisiau eu gwneud ar ran eu hetholwyr.
O safbwynt y cysylltiad â'r grid, mae angen grid cadarn, addas i'w ddiben arnom ni sy'n galluogi i'n hamcanion ynni carbon isel gael eu cyflawni. Ond mae'n rhaid ei ddarparu mewn ffordd nad yw'n niweidiol i'r amgylchedd o'i gwmpas. Felly, ein blaenoriaeth yw sicrhau bod y grid yn cael ei ddatblygu mewn ffordd sy'n diwallu anghenion Cymru yn y presennol ac yn y dyfodol gan fodloni'r rheidrwydd i ddatgarboneiddio gwres a thrafnidiaeth a chynyddu cydnerthedd, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig. Ond byddem ni'n disgwyl i hyn ddibynnu'n bennaf ar gysylltiadau ar bolion pren yn hytrach na pheilonau.
Yn olaf, cwestiwn 8—Rhianon Passmore.