Diolch yn fawr iawn, Dirprwy Lywydd. Gan fod perygl uniongyrchol o hyd o Brexit trychinebus heb gytundeb, mae Llywodraeth Cymru yn parhau i baratoi ar gyfer pob posibilrwydd. Gan ein bod yn Llywodraeth gyfrifol, rydym ni wedi torchi llewys i fynd i'r afael ag effeithiau gwirioneddol ansicrwydd Brexit sydd eisoes yn cael eu teimlo ac, wrth gwrs, heriau'r posibilrwydd o Brexit heb gytundeb sy'n dal ar y gorwel. 

Rydym ni eisoes wedi dioddef canlyniadau tair blynedd o ansicrwydd, sydd wedi esgor ar sefyllfaoedd megis oedi wrth fuddsoddi a lleihad cyson mewn mewnfuddsoddi—pob un yn ganlyniad i'r modd trychinebus yr ymdriniwyd â Brexit, y gellid â bod wedi eu hosgoi nhw i gyd.

Mae busnesau yr wyf yn siarad â nhw yn dweud wrthyf am yr effaith andwyol y mae ansicrwydd yn ei chael ar eu gweithrediadau. Yn hytrach na sicrhau eglurder, mae ymadael heb gytundeb yn ymestyn yr ansicrwydd hwn gan na fydd gennym ni unrhyw sail i negodi cytundeb masnach newydd, ac mae'n annhebygol y bydd yr UE yn bartner negodi parod wrth i'r berthynas â Llywodraeth y DU ddirywio'n fwy nag erioed. 

Y penderfyniad i gau ffatri beiriannau Ford ym Mhen-y-bont ar Ogwr, gyda 1,700 o golledion swyddi; cau Schaeffler yn Llanelli, gyda mwy na 200 o golledion swyddi; ac mae methdaliad y ddau gwmni adeiladu—Dawnus, 700 o swyddi wedi'u colli, a Jiscourt, 60 o swyddi wedi'u colli—i gyd, o leiaf yn rhannol, yn cael eu priodoli i'r ansicrwydd a grëwyd gan drafodaethau Brexit, neu ddiffyg hynny.

Mae'r cynllun gweithredu a gyhoeddwyd gennym ni ar gyfer Brexit heb gytundeb yn nodi ystod o ymyriadau a chamau gweithredu sy'n ategu ymateb Cymru, gan fynd i'r afael â'r effeithiau sy'n cael eu teimlo eisoes a'r rhai y rhagwelwn ni a ddaw i'n rhan pe bai Brexit heb gytundeb. Mae'r mesurau hyn yn cwmpasu ein cyfraniad at y camau gweithredu sydd eu hangen i sicrhau bod trafnidiaeth yn parhau i symud drwy ein porthladdoedd yn ogystal â'r cymorth a'r cyngor hanfodol yr ydym yn eu darparu i fusnesau ledled Cymru.