Diolch, Gweinidog, am eich datganiad y prynhawn yma, yn enwedig y manylion yr ydych chi wedi gallu eu rhoi i'r Cynulliad heddiw. Byddwn ni hefyd yn gwerthfawrogi cael ein ddiweddaru ychydig, oherwydd sylwaf fod eich datganiad yn sôn am y cyfarfod ar 9 Medi, ond fel y deallaf, cafwyd cyfarfod rhynglywodraethol ar 24 Medi yn ogystal, yn cynnwys y gweinyddiaethau/llywodraethau datganoledig. Yn amlwg, byddwn i'n tybio y byddai'r wybodaeth a fyddai'n deillio o'r cyfarfod hwnnw'n llawer mwy diweddar nag o 9 Medi, yn enwedig sut y mae Llywodraeth Cymru'n rhyngweithio â Llywodraeth y DU i baratoi ar gyfer 'heb gytundeb ', sef yr hyn nad yw'n safbwynt y Llywodraeth yn San Steffan. Yn amlwg, safbwynt y Llywodraeth yn San Steffan yw sicrhau cytundeb. Mae'n ddiddorol nodi safbwynt y Llywydd Juncker ddoe, sy'n dweud bod pob posibilrwydd y gellid sicrhau bargen yng nghynhadledd penaethiaid gwladwriaethau Ewrop ar 17 Hydref.

Mae'r Llywodraeth yn San Steffan wedi sefydlu Pwyllgor Cabinet i ystyried yn benodol baratoadau gadael 'heb gytundeb', o dan yr acronym XO. Mae wedi cwrdd 48 gwaith, yn ôl yr hyn a ddeallaf, ac wedi gwneud 300 o argymhellion. Byddwn ni'n ddiolchgar o ddeall sawl un o'r 300 o argymhellion hynny sy'n n effeithio ar y sector bwyd-amaeth yn eich portffolio chi, gan gofio bod yr holl argymhellion hyn yn ymwneud â pharatoi ar gyfer gadael 'heb gyundeb'. Felly, mae'n bwysig inni ddeall ymhle y mae'r argymhellion hynny'n cael eu gweithredu gan Lywodraeth Cymru, oherwydd bod y gwaith rhynglywodraethol agos hwnnw'n hanfodol bwysig.

Mae'n bwysig deall hefyd sut y mae eich adran yn rhyngweithio â'r diwydiant cludo nwyddau, oherwydd mae llawer o nwyddau amaeth yn cael eu hallforio o'r wlad hon. Yn ôl yr hyn a ddeallaf, mae 88,000 o fusnesau sydd wedi'u cofrestru ar gyfer TAW wedi cael y gwaith papur angenrheidiol er mwyn rhoi'r trwyddedau ar waith er mwyn iddynt allu parhau i allforio—heb rwystr, fe allwn i ychwanegu. Byddwn i'n ddiolchgar o ddeall faint o'r 88,000 hynny sydd yn y sector bwyd-amaeth yma yng Nghymru. O ystyried mai datganiad 'dim cytundeb ' sydd gennych chi, rwyf yn cymryd yn ganiataol bod y wybodaeth hon ar gael i chi.

Mae hefyd yn werth cofio bod awdurdodau Ffrainc wedi gweithio'n ddiflino i addasu porthladd Calais fel bod modd cludo nwyddau'n rhwydd. Mae meddyginiaethau milfeddygol, yn benodol, wedi'u nodi fel nwyddau categori 1, a fyddai'n cael rhwydd hynt i farchnad y DU, yn enwedig Cymru. Byddwn i'n ddiolchgar o gael deall gan y Gweinidog beth yw ei dealltwriaeth o sut y bydd y weithdrefn yn gweithio, yn enwedig gan fod sicrwydd wedi'i roi ynglŷn â meddyginiaethau milfeddygol yn benodol.

Yn benodol, y bu sôn heddiw am y sector pysgodfeydd, yn bwysig iawn, yn cyrraedd y farchnad mewn pryd. Yn Boulogne, mae awdurdodau Ffrainc wedi sefydlu man tollau tramor a chartref cyflym, a fydd yn gweld nwyddau'n gallu teithio o'r DU ac i mewn i'r farchnad yn Ffrainc mewn cyfnod o 24 awr. A all gadarnhau beth yw ei dealltwriaeth o sut y bydd y man honno'n gweithio? Yn amlwg, mae'n mynd i fod yn fan cyrraedd pwysig i'r farchnad Ewropeaidd. Ai honiad awdurdodau Ffrainc yma yw y byddai'r man cyrraedd hwnnw'r farchnad yn golygu y bydd nwyddau sy'n cael eu dal heddiw yn y DU yn cyrraedd y farchnad Ewropeaidd o fewn 24 awr. Felly, o ran llawer o'r straeon brawychus ynghylch pysgod yn methu cyrraedd y farchnad, os ydych yn derbyn barn awdurdodau Ffrainc amdano, nid yw'n wir, bid siŵr.

Byddwn i hefyd yn ddiolchgar iawn o gael deall sut y mae'r sector milfeddygol yn cael ei gryfhau yma yng Nghymru. Deallaf fod cannoedd o filfeddygon wedi'u hyfforddi mewn gwaith ychwanegol i fynd i'r afael â'r amgylchedd rheoleiddio, ac felly hefyd gweithwyr proffesiynol nad ydynt yn filfeddygon cymwysedig, i'w cefnogi yn eu gwaith. Faint o'r penodiadau hynny a fydd ar gael i ladd-dai a chyfleusterau prosesu yma yng Nghymru, gan bod cannoedd lawer wedi mynd drwy'r ddarpariaeth hyfforddi angenrheidiol, i wneud yn siŵr nad yw llif y milfeddygon i mewn i ladd-dai yn cael ei rwystro na'r amgylchedd rheoleiddio y mae'r sector prosesu yn gweithio iddo?

A fyddai hefyd yn bosibl iddi ein goleuo ynghylch pa drafodaethau y mae wedi'u cael gyda DEFRA mewn cysylltiad â'r sector cig dafad—oherwydd mae'n crybwyll hynny yn ei datganiad—ac yn benodol, am ymyrraeth yn y farchnad a fyddai o bosibl ar gael mewn senario 'dim cytundeb'? Yn ôl yr hyn a ddeallaf o sylwadau yn Nhŷ'r Cyffredin gan Weinidog y Cabinet Michael Gove yr wythnos diwethaf, ac yn amlwg eich datganiad yma heddiw, mae'n ymddangos bod y cynlluniau hyn wedi cael eu datblygu hyd at aeddfedrwydd, byddwn i'n ei awgrymu. Byddai'n dda ceisio cael rhywfaint o ddealltwriaeth o sut y byddent yn gweithredu petai galw amdanynt. Mae'n werth myfyrio ynghylch hyder ffermwyr yn y sector cig oen yn y gwerthiannau bridio. Yn arwerthiant diweddar yr NSA yn Llanfair-ym-Muallt, roedd cynnydd yng nghyfartaleddau a chyfraddau clirio'r stoc bridio yn y gwerthiant hwnnw. Yr wyf wedi mynychu nifer o arwerthiannau fferm yr hydref hwn hefyd ac wedi gweld yr hyder hwnnw i'w weld yn y farchnad.

Fel y dywedais, nid safbwynt Llywodraeth y DU ydyw i adael heb gytundeb. Rydym ni eisiau gweld cytundeb yn ei le, fel nad oes angen galw ar lawer o'r darpariaethau hyn. Ond, o'r hyn a welaf, bu paratoi enfawr wedi bod yn ystod y ddeufis diwethaf, a byddwn yn ddiolchgar o gael deall gan y Gweinidog pa waith paratoi y mae hi wedi bod yn ei wneud i weithio gyda Llywodraeth y DU i sicrhau bod rhai o'r 300 argymhelliad hyn yn eu lle, er mwyn sicrhau y gellir darparu ar gyfer gadael yr Undeb Ewropeaidd mor ddidrafferth â phosibl ar 31 Hydref.