Part of the debate – Senedd Cymru am 4:28 pm ar 1 Hydref 2019.
Diolch, Llyr, am eich cwestiynau. Credaf eich bod yn llygad eich lle o ran yr eironi. Yn sicr, credaf fod ein pysgotwyr yn arbennig yn mynd i wynebu llawer mwy o fiwrocratiaeth. Yn amlwg, mae'n sector sy'n agored iawn i niwed ac, ynghyd â'r sector defaid, rydym ni wedi ei gwneud yn glir iawn y bydd angen cymorth ychwanegol arnynt.
Rydych chi'n gofyn a oes gennym ni gynllun B. Wel, fel y dywedais, nid oes gennyf fi filiynau o bunnoedd yn fy nghyllideb i allu cefnogi'r sector defaid yn y ffordd yr ydym ni wedi'i thrafod, wrth ffurfio'r polisi hwnnw ar y cyd â Llywodraeth y DU a'r gweinyddiaethau eraill. Felly, byddai'n rhaid inni edrych yn ofalus iawn ar sut y gallem ni ddod o hyd i'r arian hwnnw. Ond, mae'n rhaid i mi ddweud, byddwch chi wedi clywed y Prif Weinidog yn dweud, a gallwch chi naill ai ei gredu neu beidio, y byddai'n cefnogi'r sector amaethyddol. Mae ef wedi dweud hynny droeon. Rwyf i yn awr yn dal i geisio sicrwydd gan Drysorlys y DU y byddan nhw'n darparu'r cyllid yn y ffordd yr ydym ni wedi'i thrafod am fisoedd lawer erbyn hyn, i gefnogi'r sector defaid. Yn sicr, petawn i'n berson betio, byddwn i'n dweud y byddan nhw yn gwneud hynny, oherwydd yr wyf i'n eu credu'n llwyr pan fyddan nhw'n dweud eu bod yn deall yr effaith ar y sector defaid, ac ni fydden nhw'n caniatáu iddo ddigwydd pe byddem yn cael Brexit heb gytundeb.
O ran pysgodfeydd, mae angen inni edrych unwaith eto ar y cyllid y byddem ni yn gallu ei ddefnyddio i gefnogi ein pysgotwyr, oherwydd mae'n amlwg iawn y byddai effaith Brexit heb gytundeb, mae'n debyg, yn digwydd yn gyflym iawn, iawn—yn gyflymach hyd yn oed na'r sector defaid. Felly, bydd angen inni edrych ar ffordd o warchod y diwydiant hwnnw.
Yn amlwg, mae argyfyngau sifil posibl yn rhan o bortffolio fy nghyd-Aelod Julie James, ac mae hi'n gwneud datganiad yn ddiweddarach, ond rwyf wedi cael trafodaethau, yn enwedig gydag un o'r undebau ffermio, ynghylch aflonyddwch sifil, oherwydd dros yr haf gwnaeth Undeb Amaethwyr Cymru eu barn yn glir iawn ynglŷn â'u pryderon. Felly, rwyf wedi manteisio ar y cyfle i weithio gyda nhw i weld beth y gallwn ni ei wneud i liniaru hynny. Ni allwn ni liniaru popeth, ond credaf ei fod yn fater sy'n uchel ar ein hagenda, yn amlwg.
Fe wnaethoch chi gyfeirio at brynu ar frys yn ddiangen a bwyd, a chredaf mai'r neges yr ydym ni wedi bod yn ceisio'i rhoi i bobl yw na fydd yna ddewis, o bosibl, ond bydd y bwyd yno. Ac rwyf wedi gweithio i gael trafodaethau gydag archfarchnadoedd a gyda chwmnïau logisteg, ac mae'r Gweinidog Brexit a minnau yn trefnu i siarad â rhai o'r archfarchnadoedd eto a rhai o'r prif gwmnïau logisteg yng Nghymru i wneud yn siŵr eu bod yn dal i fod yn y sefyllfa honno.
O ran defnyddio'n holl adnoddau, byddwch chi yn ymwybodol fy mod wedi gorfod symud swyddogion o ddarnau o waith. Eto, nid wyf eisiau gohirio'r ymgynghoriad. Rwy'n credu ei bod yn bwysicach nag erioed ein bod yn paratoi ar gyfer yr hyn sydd i ddod. Ac yn amlwg, mae pethau'n mynd i fod yn wahanol iawn. Felly, rwyf eisiau parhau i weithio gyda phawb, yn enwedig ynghylch y cyd-ddylunio. Rwyf i newydd gael llythyr arall, nid mor bell yn ôl â hynny, gan un o'r undebau ffermio yn gofyn imi wneud hynny. Rwyf wedi ystyried; rydym ni wedi edrych ar nifer yr ymatebion a oedd yn dod at yr ymgynghoriad ac, unwaith eto, ar hyn o bryd, nid wyf i'n mynd i ohirio yr ymgynghoriad.