10. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Canlyniadau TGAU a Safon Uwch

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:05 pm ar 2 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour 6:05, 2 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n credu bod angen i ni glywed gan y Gweinidog Addysg. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn ein bod wedi gosod yr hyn a elwir yn feincnod lefel 2 ac uwch—fod angen i bob disgybl gyflawni pum TGAU lle bo hynny'n bosibl, gan gynnwys iaith a mathemateg. Credaf fod hynny'n hollol iawn. Yn y blynyddoedd a fu, pan nad dyna oedd y meincnod hwnnw’n bodoli, gallwch weld sut y rhoddwyd llai o sylw ar iaith a mathemateg. Rwy'n credu ei bod hi'n hollol iawn ein bod ni bellach yn gosod y pwyslais hwnnw. Felly, credaf mai dyna un o'r ffyrdd y sicrhawn fod pobl ifanc, lle bo hynny'n bosibl, yn cyflawni'r hyn y credwn sydd ei angen arnynt i wneud eu ffordd yn y byd.

Ond nid wyf yn deall pam y mae'r Blaid Geidwadol wedi cyflwyno'r cynnig yn y ffordd y gwnaethant. Nid wyf yn deall beth sydd mor bwysig am 2007. I mi, mae’n bwysig iawn am bob math o resymau, ond dim i'w wneud â chanlyniadau'r arholiadau. Beth oedd mor arwyddocaol am 2007? Fel y soniodd Siân Gwenllian eisoes, mae pethau wedi newid yn aruthrol yn y cyfnod hwnnw, ac rydym mewn perygl, fel rwy’n dweud, o gymharu afalau a gellyg.

Felly, credaf ein bod wedi gweld cyflawniadau gwirioneddol sylweddol gan ddisgyblion Cymru ac mae gwir angen i ni eu dathlu. Mae'r niferoedd sy'n cyflawni'r pum gradd A i C, gan gynnwys iaith a mathemateg, wedi codi, ac mae hynny'n wych, ac mae'r gyfradd sy’n cael A* ac A wedi aros yn sefydlog. Fel y mae Suzy Davies wedi cydnabod, mae'r perfformiad mewn gwyddoniaeth yn parhau i wella, ac mae hynny'n wirioneddol bwysig, oherwydd fel arall bydd ein dealltwriaeth o'r ffordd y mae'r byd yn gweithio yn llawer anos.

Felly, wrth edrych ar y canlyniadau safon uwch yn unig, mae Cymru’n perfformio'n well na gweddill y DU, ac mae'n ymddangos nad yw'r Ceidwadwyr yn crybwyll hyn. Felly, ni sydd ar y brig bellach ar gyfer A*, o gymharu â rhanbarthau Lloegr a Gogledd Iwerddon, ac mae hynny'n wirioneddol dda. Felly, pam nad ydym yn dathlu hynny?

Credaf mai rhai o'r pethau y mae'n rhaid i ni eu hystyried os ydym am roi mwy o arian tuag at addysg, yw o ble y daw'r arian hwnnw, o gofio ein bod yn parhau i fod â llai o arian i'w wario nag a oedd gennym yn 2010. Felly, a yw'n mynd i ddod oddi wrth iechyd? A yw'r gwrthbleidiau'n mynd i ddweud, 'Oes, mae angen i ni fynd ag arian oddi wrth iechyd'—sef lle y gwerir hanner y gyllideb ar hyn o bryd—'a'i roi i addysg'? Dewch inni gael y ddadl honno. Rwy'n hapus iawn i gael y ddadl honno. Ond mae dweud yn syml, 'Mae'n rhaid i ni wario mwy o arian ar hyn', heb nodi o lle byddwn yn ei gymryd, o gofio nad oes gennym gyllideb gynyddol, yn rhywbeth y mae angen i ni gael trafodaeth aeddfed yn ei gylch.