Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:11 pm ar 8 Hydref 2019.
Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Ceir tua 30 o achosion o glefyd y llengfilwyr yng Nghymru bob blwyddyn, ar gyfartaledd, ond bu 11 yn y Barri yn ystod y 12 mis diwethaf. Rydych chi yn llygad eich lle nad yw Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi llwyddo i ddod o hyd i achos hyd yn hyn ac nad yw'n ei ystyried yn argyfwng clefyd y llengfilwyr swyddogol, hyd yn hyn, ond mae'n sicr yn bryder mawr i drigolion. A byddan nhw'n cofio'r marwolaethau anffodus a'r afiechydon difrifol ym 1999 a gafwyd yn yr awdurdod.
Gall aelodau'r cyhoedd, wrth gwrs, wneud llawer o bethau i leihau eu risg—yn y bôn, sicrhau nad yw dŵr llonydd yn cael ei adael mewn tapiau, a draenio tanciau dŵr a phibelli dŵr gardd, a defnyddio golchyddion sgrin masnachol yn eu cerbydau. Oherwydd nid wyf i'n credu bod llawer o bobl yn sylweddoli mai'r rhain yw'r fectorau, yn aml, a'r ffordd y mae'r clefyd yn cael ei drosglwyddo. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru a'i asiantaethau partner, yn ôl yr hyn a ddeallaf, yn cynghori cyflogwyr i wirio eu polisïau, oherwydd, yn anffodus, mae'r gweithle wedi bod yn fector hefyd yn y gorffennol. A allwch chi roi unrhyw fanylion penodol i ni am yr hyn sy'n cael ei wneud i godi'r proffil cyhoeddus ac, yn benodol, i sicrhau bod cyflogwyr yn gwneud yr hyn y mae'n ddyletswydd arnyn nhw ei wneud?