4. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Digartrefedd

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:54 pm ar 8 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Melding David Melding Conservative 3:54, 8 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n croesawu'r datganiad hwn. Bydd yn Ddiwrnod Digartrefedd y Byd ddydd Iau. Rwy'n cytuno hefyd yn fras â'r dull gweithredu, y cyfeiriadau at Dai yn Gyntaf, gan ddileu cysgu ar y stryd o'n cymdeithas a chael diwedd ar bob math o ddigartrefedd a symud oddi wrth lety argyfwng a'r dull grisiau o ennill gwobrau, a symud tuag at ddull sy'n seiliedig ar drawma. Rwy'n credu'n wirioneddol fod hwn yn gyfeiriad y bydd pawb yn y Siambr hon yn cytuno ag ef.

Rwy'n falch hefyd y bydd grŵp gorchwyl a gorffen y Gweinidog yn cyhoeddi cyngor rheolaidd ac yn llywio eich cynllun gweithredu chi. Rwy'n awyddus i wybod pryd y byddwch chi'n cyhoeddi'r cynllun gweithredu, ac wedyn pa fath o adroddiad blynyddol y byddwch chi'n ei roi ar ei gynnydd, oherwydd rwy'n credu y bydd y data a gawn ni gyda hynny'n bwysig iawn. Rwy'n gobeithio ei fod wedi ei seilio'n gadarn ar dystiolaeth, oherwydd bydd hynny'n bendant yn ein helpu ni i fynd i'r afael â'r mater hwn, sydd ymysg yr heriau mwyaf dybryd yn y gymdeithas.

Roeddwn i'n falch eich bod chi wedi cyfeirio at blant a'r rhai sy'n arbennig o agored i niwed, ac fe fyddwn i'n dweud bod plant sy'n derbyn gofal yn grŵp allweddol iawn yma. Mae llawer ohonyn nhw'n ddeiliaid tai yn 18 oed ac yn aml bydd eu tenantiaethau nhw'n mynd ar chwâl—nid ydyn nhw'n addas iawn, ac am ba reswm bynnag nid yw'r mecanweithiau cefnogi'n gweithio. Llawer o resymau. Ond, wyddoch chi, mae hwnnw'n un grŵp sydd angen ei fonitro, ei helpu a'i gynorthwyo'n ofalus.

Rwy'n croesawu hefyd y cyfeiriadau at swyddogaethau'r sector addysg. Rwy'n croesawu'r dull yn y cwricwlwm newydd, sy'n ehangach ac yn seiliedig ar sgiliau, gan gynnwys sgiliau bywyd ac iechyd a lles. Mae hon yn ffordd naturiol o addysgu'r disgyblion hŷn, beth bynnag, am yr heriau y byddan nhw'n eu hwynebu o ran sicrhau tai, a dod yn ddeiliaid tai yn y pen draw.

Ac yn olaf, a gaf i ddweud mai rhywbeth na chafodd ei grybwyll yn eich datganiad chi heddiw yw bod ansawdd y data ymhell o fod yn foddhaol hyd yn hyn? Rydym yn dibynnu llawer ar dystiolaeth arolygon, ac rwy'n credu bod angen inni symud tuag at system y gallem ni, ar dir Cymru, fod yn fwy hyderus yn ei chylch.

Dim ond er gwybodaeth i'r Gweinidog, fe fyddaf i'n gwneud fy natganiad bach Bydd y grŵp Ceidwadwyr Cymreig yn cyhoeddi ei agenda a'i strategaeth ddigartrefedd ei hun yn fuan iawn, ac rwyf i o'r farn y bydd yn cyd-daro â'r hyn yr ydych chi wedi sôn amdano'r prynhawn yma. Credaf yn wir fod dull trawsbleidiol o weithredu ar y mater hwn yn bwysig iawn, oherwydd bydd yn dangos bod y Senedd hon a Llywodraeth Cymru yn wirioneddol ymrwymedig i bobl Cymru.