6. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg: Cyllido Ysgolion yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:30 pm ar 23 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour 5:30, 23 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Yn hollol. Rwy'n credu bod hynny wedi'i dderbyn—ei fod yn ymwneud â chyllido ysgolion, cost rhedeg ysgol, cost addysgu disgyblion unigol a chost y diwygiadau hefyd.

A gaf fi ddiolch i David Rowlands am ei gefnogaeth i adroddiad y pwyllgor? Cododd David fater cyllid uniongyrchol i ysgolion, fel y gwnaeth Alun Davies. Fel y nododd y Gweinidog, ceir safbwyntiau amrywiol iawn ar hynny. Cawsom rywfaint o dystiolaeth gan undebau fel y Gymdeithas Arweinwyr Ysgolion a Cholegau a ddywedodd y byddent yn croesawu fformiwla ariannu genedlaethol ar gyfer Cymru, ond wrth gwrs, roedd llywodraeth leol yn wrthwynebus iawn i hynny yn yr ymchwiliad. Yr hyn y mae'r pwyllgor wedi anelu i'w wneud yw ceisio sicrhau bod gennym agwedd gyson at gyllid, a dyna'n sicr yw ein ffocws.

A gaf fi ddiolch i Alun Davies am ei gyfraniad, ac rwyf wedi nodi peth ohono—hefyd ei gefnogaeth gref iawn i'r angen am gyllid priodol ar gyfer anghenion dysgu ychwanegol? Rwy'n gwybod bod hynny'n rhywbeth rydych chi'n ymrwymedig iawn iddo. Roedd honno'n thema gref iawn yn ymchwiliad y pwyllgor, ond hefyd yn ein gwaith craffu ar y Bil pan oedd yn mynd drwodd. Roedd rhanddeiliaid yn dweud wrthym, 'Ni fydd yn gweithio oni chaiff ei ariannu'n iawn', felly rydym yn glir iawn ar hynny.

Fe wnaethoch chi alw hefyd am gyllid wedi'i glustnodi ar gyfer ysgolion. Roeddwn yn aelod o'r pwyllgor cyllido ysgolion a gyfarfu yn 2005, tua 15 mlynedd yn ôl, a galwasom yno am ddiogelu cyllid ysgolion. Lleiafswm o gyllid fyddai—yr asesiad wedi’i seilio ar ddangosyddion fyddai'r lleiafswm y byddai'n rhaid ei wario yn ein hysgolion. Aeth yr adroddiad hwnnw a'r adroddiad a'i dilynodd—adolygiad Bramley—i'r blwch 'rhy anodd'. Dyna pam y gwnaf y pwynt na allwn ganiatáu i'r adolygiad sydd ar y ffordd fynd i'r blwch hwnnw hefyd.

A gaf fi ddiolch i'r Gweinidog am ei hymateb ac am ei hymwneud parhaus â'r pwyllgor, ac am yr agwedd gadarnhaol y mae wedi'i dangos tuag at argymhellion y pwyllgor? Rwy'n falch iawn fod Luke Sibieta wedi'i benodi. Bydd yr Aelodau'n cofio iddo ymgysylltu â'r pwyllgor—fe wnaeth sesiwn gyda ni—ac mae'n arbenigwr cydnabyddedig. Byddwn yn parhau i ddilyn y gwaith hwnnw gyda diddordeb mawr ac yn gobeithio y bydd yn arwain at ganfyddiadau arwyddocaol iawn.

A gaf fi gloi trwy ddiolch i bawb a roddodd dystiolaeth i'r pwyllgor ac a'n cefnogodd? I ailadrodd y pwynt a wneuthum, bydd yn rhaid i ni gael sgwrs aeddfed am hyn ar draws y pleidiau, ar draws y Llywodraeth ac ar draws llywodraeth leol, oherwydd mae angen i'r arian ddod o rywle. Ac rwy'n gobeithio y gallwn flaenoriaethu ein plant a'n pobl ifanc.