5. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am barodrwydd cefnffyrdd cyn tywydd gwael posibl? OAQ54613

Gwnaf. Mae parodrwydd ar gyfer y gaeaf yn hanfodol i'n rhwydweithiau trafnidiaeth. Rydym mewn cysylltiad rheolaidd ag awdurdodau lleol i fonitro lefelau stociau halen, gan sicrhau y gallwn gynnal diogelwch a dibynadwyedd y rhwydwaith. Rydym hefyd yn gweithio'n agos gyda chwmnïau rheilffyrdd a bysiau i sicrhau parodrwydd y system drafnidiaeth gyhoeddus.

Diolch am eich ateb, Ddirprwy Weinidog. Yn sicr, yn fy etholaeth dros yr wythnosau diwethaf, bu nifer o broblemau gyda llifogydd lle rydym wedi gweld nifer o ffyrdd yn cau. A’r hyn y mae etholwyr yn dod ataf yn ei gylch yw’r ffaith na allant gael gwybodaeth am ble mae'r ffyrdd ar gau, boed yn gefnffyrdd neu’n ffyrdd sy'n gyfrifoldeb i'r awdurdod lleol. Nawr, gwn fod y Gweinidog eisoes wedi crybwyll wrth Bwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau fod cyfathrebu'n rhywbeth yr hoffai ei weld yn cael ei wella ar gyfer gwaith ffordd a gynllunnir. Rwy'n derbyn nad yw llifogydd wedi'u cynllunio, ond oni fyddech yn cytuno y byddai'n ddefnyddiol cael siop un stop lle gall Traffig Cymru restru'r holl ffyrdd sydd ar gau, boed yn gau wedi'i gynllunio neu mewn achosion o lifogydd? A buaswn yn gobeithio eich bod yn cytuno nad yw y tu hwnt i allu dyn—

Neu fenyw.

—neu fenyw, Joyce, i gael cyfleuster i ganiatáu i awdurdodau lleol drosglwyddo gwybodaeth i wefan Traffig Cymru, fel bod gennym y siop un stop honno ar gyfer unrhyw fath o broblemau ar y ffordd.

Iawn, buaswn yn cytuno â hynny, ac mae hynny i fod i ddigwydd. Mae'r ffrydiau Twitter, yn sicr rhai'r asiantaethau cefnffyrdd rwyf yn eu dilyn, yn rhoi diweddariadau rheolaidd ar ffyrdd sydd wedi cau, boed yn gau wedi'i gynllunio neu beidio. Felly, os oes gan yr Aelod rai enghreifftiau penodol o ble nad yw hynny'n digwydd, rwy'n fwy na pharod i ymchwilio ymhellach i hynny.

Ddirprwy Weinidog, wrth i'r gaeaf agosáu, mae'r oriau tywyll yn mynd yn hwy, ac felly mae angen inni edrych ar yrru yn ystod yr oriau tywyll, a byddem yn amlwg yn dibynnu ar oleuadau stryd, lle maent ar gael, i weithio'n effeithiol, yn enwedig ar hyd y cefnffyrdd. Nawr, ym Mhort Talbot, mae'r goleuadau stryd yn y rhan uwchddaearol wedi cael eu tynnu oddi yno ers misoedd lawer. Mae'r bonion yno o hyd, ac yn y tywyllwch ac yn y nos ni allwch weld y bonion gan ei bod mor dywyll. Pryd fydd Llywodraeth Cymru yn gosod y goleuadau yn eu holau, fel bod rhan uwchddaearol yr M4 a ddylai fod wedi'i goleuo, yn cael ei goleuo? Dylai fod yn fwy diogel i yrwyr, yn enwedig mewn ardal sy'n cael ei beirniadu'n fawr am y tagfeydd traffig.

Wel, yn sicr, torrwyd y colofnau ym mis Ebrill ar ôl i un ohonynt gwympo. Canfuwyd fod gan y strwythurau eraill fethiannau a oedd yn eu gwneud yn risg diogelwch. Fe'u symudwyd o'r herwydd. Yna, comisiynwyd adroddiad i edrych ar ba opsiynau a oedd ar gael i ni, a chanfuwyd bod y safonau wedi newid yn yr 20 mlynedd ers gosod y goleuadau, ac mewn gwirionedd, yn ôl safonau modern, ni fyddai'r ffordd wedi cael ei hadeiladu fel hynny yn y lle cyntaf, a barn yr arbenigwyr oedd fod y darn hwnnw o'r ffordd wedi'i oroleuo. Maent yn edrych yn awr ar beth yw'r opsiynau, ar sut y gellir rhoi dewisiadau amgen ar waith a sut y gallwn ystyried yr agenda ddatgarboneiddio. Felly, o bosibl, byddai gennym opsiynau goleuo sy'n defnyddio llai o ynni. Felly, mae hynny'n digwydd ar hyn o bryd. Bydd yn cymryd tua thri mis i archebu'r colofnau goleuo, felly mae'n annhebygol o ddigwydd yn y flwyddyn ariannol hon. Rydym yn ystyried opsiynau yn y cyfamser, yn enwedig llifoleuadau, ond byddai angen generaduron ar gyfer hynny. Ond rydym yn gobeithio cael rhai argymhellion y gallwn eu rhoi ar waith yn ystod y misoedd nesaf.