Diolch i Blaid Cymru am gyflwyno'r cynnig hwn. Byddaf yn pleidleisio o blaid y cynnig, gan fy mod yn cefnogi ein nyrsys, ac nid wyf yn credu ei bod yn deg i'w hamodau gwaith waethygu. Adeiladwyd y GIG ar gefn y staff nyrsio. Mae nyrsio'n waith caled ac anodd, ac mae nyrsys angen yr holl gymorth y gallwn ei roi iddynt. Ac yn fy marn i, mae'r argymhellion a ddaeth gan Betsi Cadwaladr ynglŷn â'r rotas yn anghredadwy. Rwy'n falch eu bod wedi penderfynu rhoi'r gorau i'r argymhellion, ond mae'r meddylfryd y tu ôl i'r argymhellion hyn yn destun pryder ynddo'i hun. Byddai'n ymddangos yn beth gwrthgynhyrchiol i'w wneud i newid amodau gwaith nyrsys mewn modd mor niweidiol iddynt pan fo'r bwrdd yn awyddus i recriwtio nyrsys a staff eraill. Ac er bod Betsi Cadwaladr wedi rhoi'r gorau i'r argymhellion bellach, mae'n ddrwg gennyf, ond rwy'n credu bod y difrod eisoes wedi'i wneud. Mae aelodau eraill wedi sôn am y gostyngiad yn y morâl, am ysbryd y staff yn gwaethygu, ond mae'n mynd i wneud cyflogaeth yn Betsi Cadwaladr yn llai atyniadol ar adeg pan fo taer angen staff o safon ar y bwrdd, ac adeg y mae angen iddo wneud ei hun mor atyniadol ag sy'n bosibl i recriwtiaid.

Rydym i gyd yn gyfarwydd iawn â hanes Betsi Cadwaladr a'r nifer o ffyrdd y mae wedi syrthio'n brin o'r hyn y mae gan gleifion yng ngogledd Cymru hawl i'w ddisgwyl gan eu GIG. Ac ymhellach, rydym i gyd yn ymwybodol o'r ffordd y mae GIG Cymru dan Lafur wedi pydru ac yn siomi pobl Cymru yn gynyddol. Ni fyddai'r erydiad hwn ar amodau gwaith nyrsys, neu yn hytrach yr argymhellion y rhoddwyd y gorau iddynt bellach, wedi'u cynnig oni bai am fethiant Llafur i ddatrys y problemau yn y bwrdd iechyd dros y blynyddoedd y bu o dan fesurau arbennig, ac o dan reolaeth uniongyrchol y Llywodraeth Lafur hon. Gellid ei hystyried hefyd yn ymgais sinigaidd i gael y cyhoedd i feio'r problemau ar y staff a'r nyrsys drwy ddweud eu bod yn cael gormod o amser egwyl. Ond nid bai staff rheng flaen yw hyn, ac rwy'n ddig, bob tro y bydd beirniadaeth o'r GIG yng Nghymru yn cael ei wneud yn y lle hwn, fod y Gweinidog a'r Llywodraeth yn rhedeg ac yn cuddio y tu ôl i staff gweithgar y GIG er mwyn osgoi'r feirniadaeth y gellir ei hanelu'n gywir at y Gweinidog. Na, mae'n fai ar y bwrdd a Llywodraeth Lafur Cymru, sydd wedi ei gamreoli.

Ddoe, rhybuddiodd Jeremy Corbyn etholwyr y DU y byddai dewis y Llywodraeth anghywir yn arwain at erydu hawliau gweithwyr a niwed hirdymor i'r GIG. Wel, mae gennyf neges i bleidleiswyr Lloegr: os ydych eisiau gweld sut y mae Llafur modern yn rhedeg gwasanaeth iechyd, dewch i edrych ar Betsi Cadwaladr yng ngogledd Cymru. Gan mai Cymru yw'r unig wlad yn y DU y mae ei GIG wedi argymell gwaethygu telerau ac amodau cyflogaeth nyrsys, mewn bwrdd iechyd sy'n cael ei reoli'n uniongyrchol gan Lywodraeth Lafur, yn yr unig wlad yn y DU sy'n cael ei rhedeg gan Lafur, ni allaf ond tybio bod Corbyn yn rhybuddio pobl yn erbyn pleidleisio dros Lywodraeth Lafur yn San Steffan. Buaswn yn cytuno ag ef yn hynny o beth.

Ond mae'n rhaid i mi ddweud fy mod yn synnu at yr achos difrifol o amnesia y mae Plaid Cymru i'w gweld yn ei ddioddef, o fod wedi cyflwyno'r cynnig hwn—ac rwy'n cytuno â'r cynnig ac yn gwerthfawrogi'r ffaith eu bod yn ei gyflwyno—oherwydd mae'n amlwg eu bod wedi anghofio iddynt gynnal y sefydliad Llafur yn annemocrataidd yn y gorffennol, y sefydliad Llafur a fu'n camreoli'r GIG, er bod eu pleidleiswyr eu hunain wedi pleidleisio yn erbyn yr un blaid. Pe bai pleidleiswyr Plaid Cymru wedi dymuno helpu Llywodraeth Lafur i aros ar ei thraed, byddent wedi pleidleisio dros Lafur. Ar ôl cefnogi Llywodraeth Lafur am flynyddoedd tra bod y GIG yn dirywio, rhaid i Blaid Cymru gymryd ei chyfran o'r bai am y sefyllfa y mae gweithwyr a chleifion y GIG yn ei hwynebu yn awr. Nid yw Plaid Cymru erioed wedi bod yn wrthblaid go iawn, ac mae Cymru'n dioddef o ganlyniad. Ond rwy'n cefnogi'r cynnig oherwydd fy mod yn cefnogi'r nyrsys. Ni fyddaf yn cefnogi gwahoddiad y Blaid Lafur i glodfori eu hunain a gadael iddynt gladdu eu pennau yn y tywod, a byddaf yn cefnogi gwelliannau'r Ceidwadwyr a Phlaid Brexit. Diolch.