5. Pa drafodaethau y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cael gyda'r Gweinidog Addysg ynghylch cyfranogiad parhaus myfyrwyr o Gymru yn rhaglen Erasmus+ ar ôl Brexit? OAQ54639

Yn ogystal â thrafodaethau rheolaidd ar hyn a materion cysylltiedig yn is-bwyllgor y Cabinet, rwyf wedi cyfarfod â'r Gweinidog Addysg ar wahân ar sawl achlysur i drafod effeithiau posibl Brexit ar raglen Erasmus+.

Diolch, Gwnsler Cyffredinol. Fel y gwyddoch, mae dysgwyr o Gymru wedi elwa’n fawr o Erasmus+, gyda dros €40 biliwn yn dod i Gymru rhwng 2014 a 2018 i gefnogi dros 7,000 o gyfranogwyr mewn 245 o brosiectau. Gwn fod Comisiwn yr UE wedi awgrymu, ar gyfer y cylch a fydd yn cychwyn yn 2021, y bydd cwmpas y cynllun yn dod yn fyd-eang, ond fel gyda chymaint o bethau eraill, mae'r ansicrwydd a berir gan Brexit yn golygu bod marciau cwestiwn ynghylch cyfranogiad Cymru a'r DU yn y dyfodol. Pa drafodaethau rydych wedi'u cael ynghylch cyfranogiad parhaus dysgwyr o Gymru, y gall y profiad hwn newid eu bywydau, ac yn benodol, ynghylch galluogi dysgwyr galwedigaethol i gael mynediad at y cyfleoedd hyn?

Mae hwn yn bwynt pwysig iawn, felly diolch i chi am ei godi. Ar 16 Hydref, cyfarfûm—drwy garedigrwydd Colegau Cymru, a diolch iddynt am drefnu hyn—â grŵp o ddysgwyr galwedigaethol o bob rhan o dde Cymru a oedd wedi elwa o gymryd rhan mewn lleoliadau Erasmus+, a chlywais o lygad y ffynnon am fanteision y rhaglen honno, a ddisgrifiwyd ganddynt yn eu bywydau eu hunain ac yn eu gweithleoedd eu hunain. Roedd yn ymwneud â magu hyder, datblygiad personol, dysgu am wahanol safbwyntiau ar y byd a byd gwaith, meithrin perthynas â phobl mewn gwledydd eraill, yn ogystal â mynd â syniadau newydd a ffyrdd newydd o edrych ar bethau yn ôl i'w gweithleoedd eu hunain. Roedd pob un ohonynt yn sicr nad oedd hyn yn rhywbeth y byddent wedi gallu manteisio arno fel arall yn eu bywydau eu hunain.

Mae hi'n sôn am gwmpas y cynllun newydd yn lle cynllun Erasmus yn y dyfodol, ac mae'n mynd i'r afael â'r union fath o flaenoriaethau yr hoffem eu gweld: cynorthwyo dysgwyr difreintiedig i gymryd rhan yn rhaglen Erasmus, dysgwyr rhan-amser, a chwmpas mwy byd-eang mewn sawl ffordd arall. Dyna'r union fathau o bethau rwy'n siŵr y byddai pob un ohonom am weld ein pobl ifanc yng Nghymru yn gallu cymryd rhan lawn ynddynt.

Gwn fod y Gweinidog Addysg wedi bod yn dadlau dros hyn gyda Llywodraeth y DU o'r cychwyn cyntaf, a chredaf ein bod, yn fwy diweddar, wedi cael rhywfaint o hyder, os na allwn gymryd rhan yn y cynllun newydd yn lle cynllun Erasmus yn y dyfodol, rhywbeth sy'n parhau i fod yn flaenoriaeth gennym, fod gan Lywodraeth y DU gynllun mewn golwg ar gyfer y DU gyfan. Ond y pwynt sylfaenol, gan ddychwelyd at y pwynt a wneuthum yn gynharach, yw bod yn rhaid i'r Trysorlys ymrwymo cyllid er mwyn i hynny ddigwydd, a heb yr arian hwnnw, ni fydd modd ei wireddu.