6. Pa drafodaethau y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cael gyda chymheiriaid yn Llywodraeth y DU ynghylch tracio troseddau trawsffiniol ar ôl Brexit? OAQ54637

Y tro diwethaf i mi drafod materion sy'n ymwneud â'r bartneriaeth ddiogelwch yn y dyfodol oedd yng nghyfarfod y fforwm gweinidogol ym mis Chwefror. Nid oes gan unrhyw le arall yn y byd yr un lefel o gydweithredu amlochrog agos mewn perthynas â gorfodi'r gyfraith a materion barnwrol â'r hyn sy'n bodoli rhwng aelod-wladwriaethau'r UE, ac mae'n rhaid i'r cydweithredu hwnnw barhau hyd yn oed os yw'r DU yn gadael yr Undeb Ewropeaidd.

Diolch am eich ateb, Gwnsler Cyffredinol. Yn dilyn marwolaethau erchyll 39 o fudwyr o Fiet-nam yn Essex y mis diwethaf, mae nifer o uwch ASau ac arbenigwyr wedi rhybuddio bod y DU yn wynebu risg wirioneddol o gael ei heithrio o Europol a'u hasiantaethau, gan gynnwys yr uned atal masnachu pobl a Chanolfan Smyglo Mudwyr Ewrop, ar ôl Brexit. Aethant yn eu blaenau i ddweud y byddai mynediad y DU at y sefydliadau hynny, hyd yn oed gyda chytundeb, yn cael ei israddio.

Gallai hawl y DU i gyrchu a rhannu gwybodaeth am lu o faterion diogelwch fel masnachu pobl a throseddau rhyngwladol gael ei llesteirio'n ddifrifol ar adeg pan fo mwy o angen nag erioed am gydweithredu rhyngwladol. Mae cael eich eithrio o sefydliad sydd â gallu dihafal i olrhain troseddau ledled Ewrop a thu hwnt yn achos pryder mawr. Felly, Weinidog, pa drafodaethau a gawsoch gyda Llywodraeth San Steffan—neu y byddwch yn eu cael ar ôl iddi ddychwelyd—ynglŷn â sut y bwriadant gynnal mynediad at yr holl asiantaethau rwyf newydd eu crybwyll, yn enwedig nawr, a ninnau mewn cyfnod mor gythryblus yn rhyngwladol?

Wel, gallaf roi sicrwydd i'r Aelod mai dyna'r union fath o ymwneud ac ymgysylltu agos yr hoffem ei gael yn y dyfodol gyda'r gwahanol gyrff ac asiantaethau gorfodi'r gyfraith ledled Ewrop—. Dyna'r union fath o berthynas roeddwn yn dadlau drosti yn y fforwm gweinidogol hwnnw ac rwyf fi a Gweinidogion eraill wedi parhau i bwyso amdani yn y cyfamser. Fel y dywed, boed yn Europol neu'n Schengen, system SIS II, boed yn ymwneud â rhannu cofnodion enwau teithwyr neu gofnodion troseddol, mae llu o drefniadau gorfodi'r gyfraith a diogelwch ledled yr UE rydym yn elwa arnynt ar hyn o bryd, a bydd cael ein heithrio rhagddynt yn cael effaith wirioneddol arnom ni a'n diogelwch.

Nawr, wrth gwrs, uchelgais Llywodraeth y DU yw negodi'r berthynas orau sy'n bosibl gyda'r sefydliadau hyn ar ôl Brexit. Ond y gwir amdani yw bod y negodiadau hynny'n wynebu sawl rhwystr o ran sicrhau'r un lefel o ymwneud ac ymgysylltiad ag sydd gennym ar hyn o bryd, yn enwedig y cwestiwn ynghylch digonolrwydd data'r DU. Mae hwn oll yn ddata a rennir, ac fel y gwyddom yn y Siambr hon, pe baem yn dod yn drydedd gwlad, byddai angen inni ailgychwyn proses gymhwyso er mwyn cael mynediad at ddata o unrhyw fath. Mae'n faen tramgwydd mawr. Fel trydedd gwlad nad yw'n wlad Schengen, byddai ein mynediad at nifer o'r trefniadau hyn, hyd yn oed ar y gorau, yn cael ei leihau.

Ac mae trydedd agwedd i hyn hefyd, sef bod llawer ohonynt yn mynnu cyfartalwch o ran amddiffyn hawliau dynol, a gallai colli budd ac amddiffyniad siarter yr UE a hawliau sylfaenol fod yn rhwystr ynddo'i hun rhag sicrhau'r math o drefniadau y byddem am eu cael ar waith yn y negodiadau hynny.