Rwy'n ddiolchgar i'r Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon am ei adroddiad ar ddileu hepatitis C yng Nghymru. Fel y mae'r adroddiad yn nodi, mae tua 14,000 o bobl yng Nghymru wedi'u heintio'n gronig gan y feirws hwn a gludir yn y gwaed ac mae'n gallu arwain at fethiant yr afu a chanser yr afu. Amcangyfrifir hefyd fod y clefyd ar oddeutu 12,000 o bobl yng Nghymru ond nad ydynt yn ymwybodol o hynny neu nad ydynt yn mynd ati i gael triniaeth.

Rwy'n falch o weld Llywodraeth Cymru yn gweithio'n ddiwyd i gyflawni targed Sefydliad Iechyd y Byd i gael gwared â hepatitis B ac C erbyn diwedd y degawd hwn. Fel y dywedodd Ymddiriedolaeth Hepatitis C wrth y pwyllgor, mae gan Gymru gyfle i ddod yn wlad gyntaf y DU i gael gwared ar y clefyd, ond er mwyn cyflawni hyn rydym angen dull gweithredu mwy strategol. Galwodd yr ymddiriedolaeth am strategaeth ddileu genedlaethol gynhwysfawr, ac mae'r pwyllgor iechyd yn cytuno.

Mae argymhelliad cyntaf y pwyllgor yn galw am strategaeth o'r fath wedi'i chefnogi gan dargedau clir, cynllunio ar gyfer y gweithlu a chyllid digonol. Er bod y Gweinidog wedi derbyn hyn mewn egwyddor, mae ei ymateb yn datgan nad yw polisi Llywodraeth Cymru yn ffafrio strategaethau ar gyfer clefydau oherwydd y baich gweinyddol. Rydym angen y strategaeth hon; ni fydd nodiadau cyfarwyddyd yn ddigon. Un bwrdd iechyd yn unig a lwyddodd i gyrraedd ei darged ar gyfer triniaeth yn 2017-18.

Dywedodd Iechyd Cyhoeddus Cymru y gellid cyrraedd targed Sefydliad Iechyd y Byd o hyd pe bai gennym strategaeth Cymru gyfan sy'n cwmpasu ymyriadau allweddol, rhanddeiliaid perthnasol a chynlluniau cyflawni lleol. Mae'n amlwg mai dyma'r math o strategaeth a ragwelwyd gan y pwyllgor iechyd ac a gymeradwywyd gan Ymddiriedolaeth Hepatitis C. Felly, rwy'n annog yr Aelodau i anfon neges glir i Lywodraeth Cymru: mae Cymru angen strategaeth ddileu genedlaethol, wedi'i hategu gan dargedau caled a'r arian i'w chyflwyno, ac ni fydd unrhyw beth arall yn gwneud y tro.