8. Rheoliadau Iechyd y Cyhoedd (Isafbris am Alcohol) (Isafbris Uned) (Cymru) 2019

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:53 pm ar 12 Tachwedd 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Angela Burns Angela Burns Conservative 4:53, 12 Tachwedd 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Gweinidog, am eich datganiad heddiw. Fel y dywedasoch chi eich hun, mae hyn yn rhan o raglen ehangach. Dyma'r elfen olaf wrth weithredu'r ddeddfwriaeth a basiwyd yn flaenorol, a bydd y Ceidwadwyr Cymreig yn cefnogi'r Rheoliadau hyn yn dod i rym. Ond hoffwn i wneud cwpl o bwyntiau, oherwydd i ni, mae'n ymwneud â'r stori ehangach, a byddwn yn eich annog unwaith eto i fod yn hollol gadarn wrth gasglu data.

Gwyddom am lawer o bolisïau sydd wedi'u gweithredu. Mae rhai o'r data hyn wedi'u casglu'n llwyddiannus iawn, ond mae nifer sylweddol hefyd lle nad yw'r broses o gasglu'r data yn un dda iawn. Ychydig iawn o fesur a geir, does dim llawer o fonitro, does dim llawer o ddadansoddi effeithiolrwydd y polisi. Ac rydym i gyd yn cydnabod, a dylem ni gydnabod, na fydd y polisi hwn, sef isafbris uned o 50c, ond yn gweithio os bydd yn digwydd yn ei gyfanrwydd, os caiff ei gynnwys gyda phopeth arall.  

Hoffwn ichi hefyd ymgymryd unwaith eto i sicrhau bod darpariaeth ddigonol ar hyn o bryd ac yn y dyfodol ar gyfer gwasanaethau triniaeth a chymorth alcohol. Rwy'n sylweddoli eich bod wedi rhoi hyn yn eich cynllun camddefnyddio sylweddau, ac mae fy nghyd-Aelod, Mark Isherwood, yn siarad yn angerddol ar y pwnc hwn, ond ni chawsom ni na'r pwyllgor y dystiolaeth i ddweud bod digon o gefnogaeth ar hyn o bryd i bobl sy'n dioddef o gamddefnyddio alcohol, a hoffem gael y sicrwydd hwnnw, wrth symud ymlaen, y bydd hynny'n digwydd.

Mae'r Alban, wrth gwrs, eisoes ychydig yn bellach i lawr y llwybr na hyn. Mae Cymru a'r Alban yn gwbl arloesol yn y ddeddfwriaeth hon, a byddwn i'n eich annog i barhau i fonitro'r effeithiau wrth i'r ddeddfwriaeth hon gael ei rhoi ar waith ledled Cymru dros y pum mlynedd nesaf, fel y gallwn ni ddysgu ganddyn nhw, oherwydd maen nhw ychydig ymhellach ar y blaen i ni. Gobeithio, os profir bod hon yn ffordd lwyddiannus iawn o fynd i'r afael ag epidemig enfawr, y bydd gwledydd eraill yn ein dilyn, a dyna'r hyn y mae angen inni ei wneud—gosod y bar, cael y dystiolaeth i ddweud pam mae'n gweithio a sut mae'n gweithio, fel y gall eraill ddilyn.

Yn olaf, ac mae wedi bod yn destun pryder arbennig i mi o'r dystiolaeth yr ydym ni wedi'i chlywed, yw mater cyfnewid am rywbeth arall. Hoffwn i gael fy ngwir sicrhau y bydd gan Lywodraeth Cymru afael gadarn ar ddeall a oes cyfnewid am rywbeth arall yn digwydd ai peidio, oherwydd ni fyddem yn hoffi gweld pobl yn mynd o un caethiwed i'r llall. Diolch.