Part of Cwestiynau i'r Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip – Senedd Cymru am 2:47 pm ar 12 Tachwedd 2019.
Wel, rwy'n diolch i Mike Hedges am gyflwyno'r cwestiwn hwn ac am sefyll a siarad fel llysgennad, a hefyd, wrth gwrs, gan ystyried effaith a dylanwad Jack Sargeant ar hyn. Yn fuan iawn, wrth gwrs, byddwn ni'n gweithio tuag at y diwrnod pan fyddwn yn cydnabod Dydd y Rhuban Gwyn, sef diwrnod rhyngwladol dileu trais yn erbyn menywod. Mae hynny ar 25 Tachwedd, ac edrychaf ymlaen hefyd at ymuno â Joyce Watson, fel y mae'n siŵr y bydd llawer ohonoch chi, ar y pumed ar hugain o Dachwedd, pan fydd gennym ddigwyddiad trawsbleidiol ar gyfer rhanddeiliaid. Gobeithio bod hyn yn cael ei gydnabod yn drawsbleidiol yn y Siambr hon heddiw. Ond rydym hefyd yn cydnabod bod gan Lywodraeth Cymru strategaeth genedlaethol o ran gweithredu ein deddf arloesol, Deddf Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) 2015. Rwy'n credu ei bod mor bwysig heddiw ein bod yn rhoi sylw i'r neges, 'Paid cadw'n dawel' o ran trais yn y cartref a thrais yn erbyn menywod. Ni fydd Cymru'n sefyll o'r neilltu. Mae hynny'n wedi'i gysylltu'n agos iawn â neges ymgyrch y Rhuban Gwyn.
Ond o ran y sector cyhoeddus, mae pedwar awdurdod lleol, dau wasanaeth tân ac achub, dau heddlu ac un cyngor tref yng Nghymru sydd wedi'u hachredu, yn ogystal â Chomisiynydd Pobl Hŷn Cymru. Rwy'n credu y gallwn ddefnyddio'r flwyddyn hon i gryfhau unwaith eto'r gydnabyddiaeth a'r broses o godi ymwybyddiaeth ymhlith y sector cyhoeddus er mwyn sicrhau ein bod yn symud ymlaen o'r 28 llysgennad Rhuban Gwyn sydd wedi bod gyda ni, lawer ohonyn nhw â swyddogaethau arwain allweddol o fewn Llywodraeth Cymru.