2. A wnaiff y Dirprwy Weinidog ddatganiad am gefnogaeth Llywodraeth Cymru i ddiwrnod y rhuban gwyn? OAQ54653

Llywodraeth Cymru oedd yr unig Lywodraeth yn y Deyrnas Unedig i ennill achrediad y Rhuban Gwyn. Rydym ni'n adnewyddu ein hachrediad ac yn annog pob dyn, pob aelod o staff ac Aelod Cynulliad sy'n ddyn, i ystyried bod yn llysgenhadon Rhuban Gwyn ac i fenywod fod yn bencampwyr.

A gaf fi ddiolch i'r Gweinidog am yr ymateb hwnnw? Efallai y dylwn i ddatgan fy mod yn Llysgennad Rhuban Gwyn, diolch i fy nghyfaill Jack Sargeant, a anfonodd yr holl wybodaeth ataf ar gyfer bod yn un. Ond pan fydda i'n siarad am faterion fel hyn, mae hynny'n fwy o lawer fel tad i ferch 21 oed na fel gwleidydd. Mae trais yn erbyn menywod bob amser yn annerbyniol. Mae angen i bawb ohonom wneud safiad a siarad yn ei erbyn pan fyddwn yn dod ar ei draws. Rwy'n gwisgo fy Rhuban Gwyn gyda balchder. Sut y gall Llywodraeth Cymru hyrwyddo Diwrnod Rhuban Gwyn ledled yr holl sector cyhoeddus yng Nghymru?

Wel, rwy'n diolch i Mike Hedges am gyflwyno'r cwestiwn hwn ac am sefyll a siarad fel llysgennad, a hefyd, wrth gwrs, gan ystyried effaith a dylanwad Jack Sargeant ar hyn. Yn fuan iawn, wrth gwrs, byddwn ni'n gweithio tuag at y diwrnod pan fyddwn yn cydnabod Dydd y Rhuban Gwyn, sef diwrnod rhyngwladol dileu trais yn erbyn menywod. Mae hynny ar 25 Tachwedd, ac edrychaf ymlaen hefyd at ymuno â Joyce Watson, fel y mae'n siŵr y bydd llawer ohonoch chi, ar y pumed ar hugain o Dachwedd, pan fydd gennym ddigwyddiad trawsbleidiol ar gyfer rhanddeiliaid. Gobeithio bod hyn yn cael ei gydnabod yn drawsbleidiol yn y Siambr hon heddiw. Ond rydym hefyd yn cydnabod bod gan Lywodraeth Cymru strategaeth genedlaethol o ran gweithredu ein deddf arloesol, Deddf Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) 2015. Rwy'n credu ei bod mor bwysig heddiw ein bod yn rhoi sylw i'r neges, 'Paid cadw'n dawel' o ran trais yn y cartref a thrais yn erbyn menywod. Ni fydd Cymru'n sefyll o'r neilltu. Mae hynny'n wedi'i gysylltu'n agos iawn â neges ymgyrch y Rhuban Gwyn.

Ond o ran y sector cyhoeddus, mae pedwar awdurdod lleol, dau wasanaeth tân ac achub, dau heddlu ac un cyngor tref yng Nghymru sydd wedi'u hachredu, yn ogystal â Chomisiynydd Pobl Hŷn Cymru. Rwy'n credu y gallwn ddefnyddio'r flwyddyn hon i gryfhau unwaith eto'r gydnabyddiaeth a'r broses o godi ymwybyddiaeth ymhlith y sector cyhoeddus er mwyn sicrhau ein bod yn symud ymlaen o'r 28 llysgennad Rhuban Gwyn sydd wedi bod gyda ni, lawer ohonyn nhw â swyddogaethau arwain allweddol o fewn Llywodraeth Cymru.

Diolch i'r Gweinidog am ei hatebion.