Cyngor Cyfreithiol

2. Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Brexit (mewn perthynas â'i gyfrifoldebau fel 'swyddog cyfreithiol') – Senedd Cymru ar 19 Tachwedd 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative

1. Pa gyngor cyfreithiol y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i ddarparu mewn perthynas â chytundebau y mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo iddynt? OAQ54692

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 2:21, 19 Tachwedd 2019

(Cyfieithwyd)

Mae Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i ystod eang o gytundebau gydag endidau cyhoeddus a phreifat. Mae gan Weinidogion Cymru amrywiaeth o bwerau statudol ac yn ôl cyfraith gyffredin i ymrwymo i gytundebau o'r fath.

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch. Mae'r rheswm am y cwestiwn penodol hwn yn ymwneud ag Asiantaeth y Swyddfa Brisio. Nawr, rwy'n gwybod beth y byddwch chi'n ei ddweud: 'Wel, mae'r Swyddfa Brisio yn dechnegol yn dod o dan Lywodraeth y DU.' Wel, mae Llywodraeth Cymru yn ariannu asiantaeth y Swyddfa Brisio yn uniongyrchol i ddarparu gwasanaethau prisio'r dreth gyngor ac ardrethi annomestig i Gymru. Fe wn i fod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gytundeb ar lefel gwasanaeth, yr wyf i wedi ei astudio yn ofalus iawn, ac fe fydd hwnnw'n parhau mewn grym tan y 31 o fis Mawrth 2020, ac mae'n costio £9 miliwn yn flynyddol i'ch Llywodraeth Cymru chi i wneud hyn.

Nawr, wedi astudio'r cytundeb hwn, rwy'n ymwybodol bod disgwyl i'r Swyddfa Brisio glirio 3,000 o apeliadau sydd heb eu penderfynu. Nawr, pan wyf i'n dweud 'apeliadau', rydym ni'n sôn am apeliadau ardrethi busnes lle mae busnesau'n anghytuno neu, mewn gwirionedd, yn methu â fforddio'r swm o ardrethi busnes y mae'r Swyddfa Brisio yn dweud eu bod nhw'n gyfrifol am eu talu. Felly, maen nhw'n cyflwyno'r apêl hon ac mae gennyf i fusnesau yn Aberconwy sydd wedi bod yn aros am dros ddwy flynedd. Felly, ar eich llyfrau chi, fe geir 3,000 o apeliadau. Pe byddai'r Prif Weinidog yma, fe fyddai ef yn cytuno fy mod i wedi gweithio'n helaeth ac yn faith gydag ef ynglŷn â hyn, ac rwy'n ei gweld hi'n afresymol, os oes gennych chi gytundeb ar lefel gwasanaeth gydag unrhyw un—. Os wyf i'n caffael gwasanaeth i mi fy hunan, mae gennyf i lais o ran ansawdd y gwasanaeth sy'n cael ei roi i mi.

Nawr, yn ddiweddar, fe ddaeth y Trefnydd i un o'n grwpiau trawsbleidiol ni ar siopau bychain, ac roedd hwn yn fater enfawr. Fe ddaeth Edward Hiller yma o Ystadau Mostyn, ac roedden nhw'n pryderu'n fawr am yr apeliadau hyn sydd heb eu penderfynu. Ni all busnesau fforddio i aros am ddwy flynedd, Gweinidog. Felly, a wnewch chi ymrwymo i weithio gyda'r Prif Weinidog, ac, yn wir, o ran fy etholaeth i fy hunan, gyda mi yn uniongyrchol, i ystyried y cytundeb lefel gwasanaeth presennol ac ystyried paratoi ar gyfer cytundeb 2021 ac mewn gwirionedd craffu ychydig bach yn fwy manwl arnyn nhw nag yr ydych chi yn ei wneud? Arian trethdalwyr sy'n talu'r £9 miliwn hwn.

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative

(Cyfieithwyd)

Mae'n ddrwg gennyf i, wyddoch chi, mae'n ymdeimlad mor gryf—

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru

(Cyfieithwyd)

Na, na, rwy'n credu eich bod chi wedi gwneud eich pwynt.

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour

(Cyfieithwyd)

Rwy'n diolch i'r Aelod am y cwestiwn yna. Rwy'n gobeithio y bydd hi'n deall, oherwydd natur agored iawn y cwestiwn gwreiddiol, nad wyf i mewn sefyllfa i ymateb yn fanwl i'r pwynt y mae hi newydd ei wneud ar gontract penodol, ac rwy'n siŵr y bydd hi'n deall pam mae hynny. Ond rwyf i'n hapus, o ran y cytundeb lefel gwasanaeth y mae hi'n cyfeirio ato, i edrych i mewn i'r mater a gwneud yn siŵr fy mod i'n rhoi gwybod i'r aelod pan fyddaf i wedi cael unrhyw wybodaeth y gallaf i ei roi iddi hi.