Part of the debate – Senedd Cymru am 4:29 pm ar 19 Tachwedd 2019.
Gweinidog, a gaf i ddiolch i chi am gyflwyno'r datganiad hwn, am yr hyn sy'n newyddion hynod gythryblus? Rwy'n cytuno'n llwyr â chyfraniad Dai Rees, fel y gwnaf bob amser, o ran dur, ond ni allaf ddweud hynny am rai cyfraniadau eraill yr ydym wedi'u clywed y prynhawn yma.
Fel y gwyddoch chi, Gweinidog, mae gweithwyr dur yn fy etholaeth i yn chwilio'n daer am yr wybodaeth hon, a byddwn i'n croesawu unrhyw beth y gallech ei wneud i gael yr wybodaeth honno i'r gweithwyr ac i'r undebau llafur cyn mis Chwefror y flwyddyn nesaf.
Mae cynhyrchu dur yn Shotton a ledled Cymru yn rhan hanfodol o'r economi. Mae dur o safon sy'n cael ei gynhyrchu gartref yn ein cadw'n gystadleuol, ond roeddech yn iawn wrth ddweud, Gweinidog, bod angen mynd i'r afael â materion heb eu datganoli ar lefel Llywodraeth y DU. Mae gweithlu Shotton mor fedrus ac ymroddedig ag y gwelwch unrhyw le yn y byd. Gweinidog, mae angen inni wybod bod y rhai sy'n ein llywodraethu yn cefnogi'r gweithlu hwnnw, ac er eich bod chi wedi gwneud popeth y gallwch yn gyson, ni ellir dweud yr un peth am Lywodraeth Geidwadol y DU. Os ydyn nhw'n ystyried y sector dur o gwbl, ôl-ystyriaeth ydyw, ac mae'r ffaith eu bod wedi methu â chynnal cyfarfod o'r Cyngor dur ers 18 mis, ar adeg pan fo'r sefyllfa fyd-eang mor ansicr, yn egluro eu ffaeleddau yn wirioneddol.
I'r gweithwyr, eu teuluoedd a'r gymuned yn Shotton, hen stori yw hon. Rydym wedi ein siomi o'r blaen gan y Torïaid yn y 1980au—yr achos unigol mwyaf o ddiswyddo mewn hanes Ewropeaidd modern. Er gwaethaf yr etholiad cyffredinol, Gweinidog, mae Gweinidogion Llywodraeth y DU yn dal mewn grym. A allwch chi ymuno â mi, ac Aelodau fel Dai Rees, i'w hannog i ymgysylltu a'u hannog i weithredu, ac, am unwaith, i godi eu llais a sefyll dros ddiwydiant dur Prydain fel y mae'r Llywodraeth hon yn ei wneud?
Gweinidog, yn olaf, a gaf i godi pwynt y gwnaethoch ei godi yn eich ymateb i Russell George ynghylch seilwaith a phrosiectau ledled Cymru sy'n defnyddio dur Cymru? Pa gefnogaeth, fel Llywodraeth Cymru, allwch chi ei gynnig i ddenu prosiectau a phrosiectau seilwaith, fel canolfan ehangu logisteg Heathrow, i Alun a Glannau Dyfrdwy, i Shotton, lle mae Tata Steel ar y rhestr fer ar hyn o bryd? Trwy gaffael siarter dur y DU yn iawn, gobeithio y gallwn ddefnyddio dur y DU a dur Cymru i adeiladu a dod â'r ganolfan weithgynhyrchu honno i Alun a Glannau Dyfrdwy.