Diolch i'r Ceidwadwyr Cymreig am gyflwyno'r ddadl bwysig hon, ac rwy'n falch o gymryd rhan. Ni allwn roi diwedd ar farwolaeth a marw, ond un o'r pethau pwysicaf y gall y wladwriaeth ei wneud yw sicrhau y gall ein dinasyddion farw gydag urddas, heb boen a chyda pharch. Yn anffodus, mae gofal diwedd oes yng Nghymru yn ddiffygiol. Mae oddeutu 33,000 o bobl yn marw yng Nghymru bob blwyddyn, ac eto nid yw un o bob pedwar o'r rhai a allai gael budd o ofal lliniarol yn ei gael.

Fel yr amlygwyd gan y grŵp trawsbleidiol ar hosbisau a gofal lliniarol yn eu hadroddiad, mae nifer o ffactorau'n cyfrannu at fynediad anghyfartal at ofal lliniarol, gan gynnwys daearyddiaeth, lleoliad gofal, diagnosis, oedran a chefndir ethnig. Mae ymwybyddiaeth wael o hosbisau a gofal lliniarol yn cyfrannu naill ai at oedi mewn gofal neu at absenoldeb gofal diwedd oes addas. Ac nid yw hyn yn ddigon da. Sut y gallwn ni fel cenedl amddifadu ein dinasyddion o farwolaeth dda? Mae gennym ddyletswydd i bobl Cymru i sicrhau mynediad cyfartal at ofal diwedd oes i bawb.

Mae'n rhaid i ni weithredu gweledigaeth Marie Curie ar gyfer Cymru dosturiol. I fod yn genedl wirioneddol dosturiol, rhaid inni nid yn unig wella gofal diwedd oes, ond rhaid inni hefyd fynd i'r afael ag unigrwydd ac arwahanrwydd a chefnogi'r rhai sy'n dioddef yn sgil galar a phrofedigaeth. Er y gallai ac y dylai Llywodraeth Cymru wneud rhagor, gallwn ninnau hefyd wneud rhagor fel cymdeithas. Mae'n rhaid i ni roi diwedd ar y tabŵs sy'n ymwneud â marwolaeth. Ni ddylid sôn am farwolaeth a marw drwy sibrwd distaw'n unig. Rhaid inni fod yn agored am y rhan naturiol hon o fywyd, ac er y dylai pawb ohonom wneud popeth y gallwn i ohirio'r hyn sy'n anochel, rhaid inni baratoi ar gyfer marw.

Yn yr Alban, mae'r ymgyrch Good Life, Good Death, Good Grief wedi datblygu pecynnau cymorth wedi'u hanelu at greu Alban lle mae pawb yn gwybod sut i helpu pan fydd rhywun yn marw neu'n galaru. Mae ganddynt becynnau cymorth ar gyfer creu rhwydweithiau cymorth mewn cymunedau lleol a chreu lleoedd sy'n ystyriol o alar pobl. Mae hynny'n rhywbeth y gallwn ac y dylem ei efelychu yng Nghymru. Beth am weithio tuag at greu Cymru lle mae pobl yn helpu ei gilydd drwy'r cyfnod anodd sy'n dod gyda marwolaeth, marw a cholled. Beth am annog cyflogwyr Cymru i fynd ati i gefnogi pobl sydd â salwch angheuol neu bobl sy'n dioddef profedigaeth.

Mae gennym gynifer o rwystrau i'w goresgyn cyn y gall Cymru gael ei hystyried yn wlad dosturiol go iawn. Ac os ydym am wireddu Cymru dosturiol yn hytrach na'i bod yn freuddwyd gwrach, rhaid inni ddechrau drwy fabwysiadu'r argymhellion a amlinellir yn yr 'Anghydraddoldebau' mewn mynediad at ofal hosbis a gofal lliniarol. Rhaid inni sicrhau yn anad dim fod gan bawb fynediad at ofal diwedd oes o safon uchel, a sicrhau bod gennym strwythurau ar waith i helpu ein gilydd yn ystod cyfnodau o golled a galar, yn y gweithle ac yn y gymuned. Ac rwy'n annog fy nghyd-Aelodau i gefnogi'r cynnig hwn sydd ger ein bron heddiw. Diolch yn fawr.