Diolch, Ddirprwy Lywydd. Mae'n bleser gennyf gynnig y ddadl hon heddiw. Mae ein cais yn syml: rhaid inni gyflwyno cofrestr statudol o lobïwyr yng Nghymru, yr unig ran o'r DU nad oes ganddi gofrestr o weithgaredd lobïo.

Diffinnir lobïo fel unrhyw ymgais gan unigolion neu grwpiau buddiant preifat i ddylanwadu ar benderfyniadau'r Llywodraeth. Yn ei ystyr gwreiddiol, cyfeiriai at ymdrechion i ddylanwadu ar bleidleisiau deddfwyr, yn y lobi y tu allan i'r Siambr ddeddfwriaethol fel arfer. Mae lobïo yn rhan gyfreithlon a hanfodol o ddemocratiaeth iach. Gall lobïo fod yn brif ffordd o sicrhau eiriolaeth. Mae'n helpu i lywio ein hymdrechion i ddarparu atebion deddfwriaethol i'r problemau sy'n wynebu Cymru. Mae'n ein helpu i ddatblygu polisïau newydd ac yn ein galluogi i graffu ar rai presennol. Mae gan bob democratiaeth iach elfen o weithgaredd lobïo.

Fodd bynnag, gall lobïo fod yn berygl i ddemocratiaeth hefyd, drwy ganiatáu i ddrewdod llygredd dreiddio i'n sefydliadau democrataidd. Mae hanes o ddylanwad gormodol wedi bod yn ein democratiaeth seneddol. Yn y 1920au, talodd cwmni olew swm mawr o arian i Winston Churchill er mwyn sicrhau mai dim ond y cwmni a gâi fynd i mewn i'r meysydd olew Persiaidd. Drwy gydol yr ugeinfed ganrif, parhaodd dylanwad lobïwyr i gynyddu. Ond daeth pethau i'r pen yn y 1990au.

Yn ystod rhan gynnar y 1990au, gwelwyd sgandalau lobïo'n creu helynt yn Llywodraeth John Major. Cafodd Jonathan Aitken, y Gweinidog Caffael Amddiffyn yn 1992, ei garcharu yn 1999 am ei rôl yn y sgandal arfau i Irac. Roedd Aitken wedi bod yn gweithio i gontractwr amddiffyn cyn hynny. Yn 1994, adroddodd The Guardian fod y lobïwr seneddol, Ian Greer—[Torri ar draws.] Na, nid wyf wedi anghofio unrhyw beth. Yn 1994, adroddodd The Guardian fod y lobïwr seneddol, Ian Greer, hefyd wedi llwgrwobrwyo dau Aelod Seneddol Ceidwadol yn gyfnewid am ofyn cwestiynau seneddol a chyflawni tasgau eraill ar ran perchennog Harrods, yn yr hyn y daethpwyd i'w galw'n sgandal yr arian am gwestiynau.

Yn fuan ar ôl etholiad 1997, cyfarfu Bernie Ecclestone â Tony Blair i ofyn a fyddai rasys ceir Fformiwla 1 yn cael eu heithrio o waharddiad ar hysbysebu tybaco. Roedd Mr Ecclestone wedi rhoi mwy nag £1 filiwn i'r Blaid Lafur. Felly, dros y degawd nesaf, roedd sgandalau a oedd yn cynnwys gweithgaredd lobïo yn rhemp yn Llywodraeth Blair. [Torri ar draws.] Mae'n ddrwg gennyf? A ydych am gael—