Part of the debate – Senedd Cymru am 5:39 pm ar 4 Rhagfyr 2019.
Roeddwn wedi meddwl y byddai'r ddadl hon yn ymwneud â Brexit a masnach, ond clywais lefarydd Plaid Cymru y prynhawn yma mewn cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol yn dweud ei fod yn ymwneud â phreifateiddio'r GIG, ac nid wyf wedi clywed am ddim heblaw preifateiddio'r GIG y prynhawn yma. Fe geisiaf gadw rhag hynny cymaint ag y gallaf a chanolbwyntio ar faterion masnach. I mi gael tynnu sylw at rywbeth, cynhyrchodd y pwyllgor adroddiad neu mae wrthi'n cynhyrchu adroddiad ar gytundebau masnach rhyngwladol. Mae i'w gyhoeddi'n fuan, ac rwy'n annog pawb i'w ddarllen. Fe wnaf osgoi defnyddio gormod ohono heddiw gan ei fod yno i chi ei weld yn y dyfodol.
Nawr, rwy'n croesawu'r cynnig y prynhawn yma, ac yn enwedig y modd y mae'n ystyried cytundebau rhyngwladol yn y dyfodol a ddylai gael eu strwythuro yn dilyn Brexit. Nid wyf yn anghytuno â dau bwynt cyntaf y cynnig ac yn wir, rwy'n meddwl—roeddwn yn cytuno'n llwyr â phob dim a ddywedodd Delyth Jewell yn hanner cyntaf ei chyfraniad; yr ail hanner sy'n peri trafferthion i mi o bosibl, yn enwedig yr effaith—. Nid wyf am dynnu sylw at effaith cytundeb rhwng y DU ac UDA ar y GIG. Nid oes unrhyw amheuaeth ynglŷn â hynny. Ni waeth beth y mae Mark yn ceisio'i wneud, neu y mae'r Ceidwadwyr yn ceisio'i wneud, i wadu hynny, mae'n debygol o fod ar y bwrdd, ac mae'r drafodaeth—a buom yn sôn am opioidau—yn un agwedd arni. Mae pawb ohonom yn gwybod am feddyginiaethau; rwy'n credu bod Delyth Jewell wedi cyfeirio ato—y costau. Gadewch i mi roi rhai uchafbwyntiau i chi: inswlin, £16.61 yn y wlad hon, £215 yn yr Unol Daleithiau; epipens—ac os ydych yn gwybod am epipens, mae'n rhaid i chi eu cael; nid ydych yn eu defnyddio o reidrwydd, ond mae'n rhaid i chi eu cael, ac ar ôl ychydig, maent yn dyddio ac ni allwch eu defnyddio—£52 yn y wlad hon, £523 yn yr Unol Daleithiau. Nawr, dyna'r math o brisio y mae'r Unol Daleithiau am ei weld yn y DU drwy ddadreoleiddio a chael gwared ar batentau. Felly, mae'n bendant yn fygythiad i'r GIG mewn unrhyw negodiadau masnach. Mae'n real, ac mae'n peryglu ein dinasyddion. Gadewch i ni beidio â chuddio rhag y ffaith honno, ni waeth beth fydd y Ceidwadwyr yn ceisio'i gelu.