Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:38 pm ar 7 Ionawr 2020.
Wel, wrth gwrs, mae'r adroddiad hwn yn rhan o ddarlun ehangach o adolygiadau sydd wedi bod yn cael eu cynnal dros flynyddoedd lawer. I'r teuluoedd a chyfeillion hynny o'r bobl ifanc a laddodd eu hunain ym Mhen-y-bont ar Ogwr yn 2007 a 2008 a thu hwnt, yn amlwg, iddyn nhw, nid yw'r digwyddiadau hynny'n teimlo mor bell yn ôl. Ac wrth gwrs, y defnydd o'r rhyngrwyd a oedd yn ymhlyg yn y clwstwr hunanladdiad hwnnw, sydd bellach wedi'i wreiddio mor ddwfn ym mywydau ein plant ifanc a'n pobl—wel, pobl ifanc yn gyffredinol—i mi, mae'n teimlo bron yn amhosibl ceisio amddiffyn yn erbyn y drygioni hynny, pan fo gennym ni gyn lleied o reolaeth dros ei ddefnydd cadarnhaol.
Yn 2015, argymhellodd Canolfan Ymchwil Hunanladdiad Prifysgol Rhydychen fesurau i'r gwasanaethau lleol hynny, i ymdrin â heintiau hunanladdiad—ymadrodd annymunol iawn, ond rwy'n credu eich bod chi'n gwybod yr hyn yr wyf i'n ei olygu. Dogfen ar gyfer Lloegr oedd hi, ond rwy'n siŵr y bydd Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi ei gweld hefyd. A allwn ni briodoli'r gostyngiad i nifer y clystyrau hunanladdiad hyn i wasanaethau lleol yn gweithredu ar waith ymchwil o'r math hwnnw? Oherwydd os gallwn ni, mae hynny'n rhoi mwy o ffydd i ni y bydd gwasanaethau lleol yn gweithredu'r argymhellion yr ydym ni newydd fod yn eu trafod heddiw, a gweld eu bod nhw'n gwneud gwahaniaeth mewn gwirionedd.