Part of the debate – Senedd Cymru am 4:44 pm ar 7 Ionawr 2020.
Mae hon wedi bod yn ddadl ddiddorol iawn. Rwy'n gobeithio bod y Gweinidog yn gwrando ar hyn ac o gofio ei bod yn ddadl ar ddatganiad ac rydym ni i gyd yn edrych ymlaen at glywed rhai atebion i gwestiynau yn eich ymateb i'r ddadl hon.
Ac rwy'n meddwl mai'r cyntaf o'r cwestiynau hynny yr wyf yn mynd i ddwyn oddi ar Helen Mary, yw 'sut?' Ac, yn anffodus, mae Alun Davies wedi achub y blaen arnaf i oherwydd yr wyf eisiau sôn am ariannu ysgolion, oherwydd yr wyf i eisiau gwybod sut yr ydych yn bwriadu gweld bod unrhyw gynnydd yn y gyllideb yn cyrraedd ysgol yng Nghymru, rhywbeth sydd, mewn gwirionedd, angen sylw ar unwaith eleni ac ni all fforddio aros am ganlyniadau adolygiad Sibieta. Oherwydd yn ystod y degawd diwethaf—a gallwn ni ddadlau ynglŷn â'r symiau ar hyn—mae Cymru wedi gweld degawd hir o wario is fesul disgybl nag yn Lloegr. Mae wedi cael effeithiau.
Rydym ni yn y sefyllfa hon ar hyn o bryd lle mae gennym ni nifer is o athrawon yn gobeithio hyfforddi yma yng Nghymru. Rydym ni wedi gweld mwy o ostyngiad yn niferoedd yr athrawon nag yn rhannau eraill o'r DU, ac ni welaf i ddim byd yn y gyllideb hon ynglŷn â sut i ddenu athrawon ychwanegol. Mae yna arian yno; rydym ni'n sôn am Datblygiad Proffesiynol Parhaus a sut i gael athrawon presennol yn barod ar gyfer y cwricwlwm newydd, ond nid yw'n dweud unrhyw beth am sut yr ydym yn mynd i gynyddu nifer yr athrawon, nid yw'n dweud unrhyw beth am sut i wella adnoddau addysgu. Roedd diffyg y rheini wedi'i nodi yn sylwadau PISA—mae'n ddrwg gennyf, adroddiad y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd ar PISA. Fe wnaeth bwynt bod problem yng Nghymru ynghylch adnoddau addysgu, ac ni welais i unrhyw beth ychwaith, er yn amlwg y gallwn i fod wedi'i golli, ynghylch y modd y mae ysgolion nad ydyn nhw'n ceisio cyllid ysgolion yr unfed ganrif ar hugain ar gyfer ysgol newydd sbon, sut ar y ddaear y maen nhw'n yn mynd i allu fforddio parhau i gynnal y gwaith cynnal a chadw o ddydd i ddydd ar yr ysgolion sydd ganddyn nhw pan fo hynny'n un o brif ffynonellau eu cwynion. Ac mae'n mynd yn ôl at bwynt a wnaeth Mike Hedges yn gynharach ynghylch atal. O, rydych chi'n ceisio cymryd—