Bu cwestiynau ynghylch yr hyn y disgwyliwn ei gyflawni o'n cyllid ychwanegol gan y GIG. Wel, wrth gwrs, rydym ni'n parhau i ddisgwyl i GIG Cymru wneud cynnydd o ran lleihau amseroedd aros, a sicrhau bod y pwyslais ar y bobl hynny sy'n aros yr amser hiraf ar hyn o bryd. Rwy'n gwybod bod disgwyl i sefydliadau'r GIG gyflwyno eu cynlluniau cyllideb ar gyfer 2020-1 ddiwedd mis Ionawr, ac rydym yn gobeithio bydd y cynlluniau hynny yn cyflawni gwelliannau perfformiad ar gyfer cleifion y flwyddyn nesaf. A gwn fod y Gweinidog iechyd yn edrych ymlaen at archwilio'r cynlluniau hynny, ac yna bydd yn penderfynnu cymeradwyo neu beidio â chymeradwyo'r cynlluniau hynny.

Mae rhai o'r pethau penodol y gallwch chi eu gweld yn ein cyllideb ddrafft heddiw yn y maes iechyd yn cynnwys buddsoddiad gan GIG Cymru yn y prif rwydwaith trawma ar gyfer de Cymru, gorllewin Cymru a de Powys. A nod y rhwydwaith trawma mawr hwnnw yw gwella canlyniadau a phrofiadau cleifion ar draws llwybr cyfan y claf o'r adeg y caiff ei glwyfo i pan gaiff ei wella, a bydd y rhwydwaith hwnnw'n gwella canlyniadau i gleifion drwy achub bywydau ac atal anabledd y gellir ei osgoi, dychwelyd mwy o gleifion i'w teuluoedd, i'r gwaith ac i addysg.

Rydym ni hefyd yn buddsoddi mewn triniaethau newydd, ac mae £16 miliwn y flwyddyn yn cael ei ddyrannu i fyrddau iechyd i gefnogi ein hymrwymiad i fuddsoddi £80 miliwn dros gyfnod y weinyddiaeth hon, gan ostwng yr amser y mae pobl yn aros am y triniaethau hynny o 90 diwrnod i lawr i 10 diwrnod, ac rwy'n credu bod hynny'n rhywbeth y dylem ni fod yn falch iawn ohono.

Rydym ni hefyd yn buddsoddi mewn meddygaeth fanwl, drwy genomeg a therapïau celloedd a genynnau, a bydd y dull hwn o ddiagnosio a thrin yn golygu y bydd cleifion yn gallu cael diagnosis a thriniaethau mwy personol, gyda chanlyniadau llawer gwell. Ac, eto, roedd cwestiwn am ofal sylfaenol, a byddwn yn parhau i fuddsoddi mewn gofal sylfaenol, gan ychwanegu £10 miliwn i gyllid y clwstwr gofal sylfaenol yn y flwyddyn ariannol nesaf, a bydd hynny'n canolbwyntio ar weithredu'r model gofal sylfaenol ar gyfer Cymru a chydweithio drwy'r clystyrau gofal sylfaenol hynny.

Yn 2019-20, cyhoeddwyd cynnydd o £25 miliwn yn y contract gwasanaethau meddygol cyffredinol, gan ei gynyddu i fwy na £536 miliwn. Yn ogystal, mae'r gronfa datblygu gofal sylfaenol o dros £40 miliwn yn cefnogi'r gweithlu gofal sylfaenol a gweithio mewn clystyrau. Ac, wrth gwrs, mae pwyslais cryf iawn ar atal ac ymyrraeth gynnar yn ein cynlluniau gwario drafft, ac mae rhywfaint o'r gwariant newydd yn cynnwys y £5.5 miliwn i gefnogi'r strategaeth 'Pwysau Iach: Cymru Iach'. Ac mae hefyd nifer o fuddsoddiadau cyfalaf gwirioneddol bwysig. Felly, rydym ni'n buddsoddi dros £374 miliwn yn y seilwaith gofal iechyd yng Nghymru yn 2021, a bydd rhywfaint o hynny'n cefnogi prosiectau mawr iawn. Er enghraifft, y camau adeiladu olaf yn ysbyty'r Grange yng Nghwmbrân, a'r cam nesaf o adnewyddu Ysbyty'r Tywysog Siarl ym Merthyr, a chredaf bod hwn yn gyfnod cyffrous i'r GIG yng Nghymru.

Codwyd cwestiynau ynglŷn â'r setliad llywodraeth leol a sut yr ydym yn pennu'r symiau o arian y mae awdurdodau lleol yn eu derbyn. Rwy'n credu bod unrhyw awgrym bod unrhyw beth rhagfarnllyd am y penderfyniadau sy'n cael eu gwneud drwy'r fformiwla yn gwbl gywilyddus. Nid oes unrhyw dystiolaeth o gwbl bod unrhyw awdurdodau, unrhyw awdurdodau gwledig neu fathau eraill o awdurdodau, yn cael eu rhoi dan anfantais drwy'r fformiwla ariannu llywodraeth leol. Caiff y cyllid refeniw craidd a ddarparwn i awdurdodau lleol bob blwyddyn ei ddosbarthu yn ôl fformiwla angen gymharol, ac mae hynny'n ystyried ystod o wybodaeth am nodweddion demograffig, ffisegol, economaidd a chymdeithasol awdurdodau. Ond mae'n ffaith bod y dyraniadau i awdurdodau'r gogledd eleni, yn gyffredinol, yn is na chyfartaledd Cymru, ac mae hynny o ganlyniad i'r newid cymharol is yn y boblogaeth a niferoedd y disgyblion o'i gymharu â gweddill Cymru yn ei chfanrwydd. Nawr, mae hynny'n nodwedd o'r fformiwla ariannu, ac mae'r fformiwla ariannu honno wedi'i datblygu drwy ymgynghori â llywodraeth leol drwy'r is-grŵp dosbarthu, sef gweithgor technegol y mae ei aelodau'n cynnwys uwch swyddogion llywodraeth leol o bob rhan o Gymru. Mae'n cynnwys Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru ac arbenigwyr annibynnol, i sicrhau bod y gwahanol ffactorau hynny'n cael eu trin yn deg. Ac yn gynwysedig yn y fformiwla mae nifer o ddangosyddion sy'n cyfrif am raddau amrywiol teneurwydd poblogaeth ar draws awdurdodau, ac maent yn defnyddio ysgolion yn rhan o'r fformiwla. Ac mae'r holl bethau hyn yn cael eu goruchwylio'n agos iawn, iawn gan aelodau annibynnol yr is-grŵp dosbarthu er mwyn sicrhau nad oes unrhyw ragfarn, naill ai o blaid neu yn erbyn buddiannau unrhyw awdurdod penodol.

O ran gwneud yr wybodaeth yn gyhoeddus, mae manylion y fformiwla a'i chymhwysiad yn cael eu nodi yn yr wybodaeth gefndirol ar gyfer yr asesiadau gwariant safonol, ac mae hynny'n cael ei adnabod yn gyffredin fel y Llyfr Gwyrdd. Cyhoeddir y Llyfr Gwyrdd yn flynyddol, ac mae hefyd yn cynnwys y fformiwla a'r cyfrifiadau a ddefnyddir i benderfynu ar yr asesiadau o wariant safonol ar gyfer pob maes gwasanaeth unigol. Caiff ei gyhoeddi yma yng Nghymru ar ôl i'r setliad llywodraeth leol gael ei gyhoeddi, sef y cyhoeddiad terfynol, sydd wedi'i drefnu ar gyfer 25 Chwefror.

Rwy'n mynd i fod yn gyflym iawn, iawn yn awr, Llywydd, wrth fynd i'r afael â rhai o'r materion ynghylch buddsoddi mewn ysgolion. Ac wrth gwrs, rydym ni'n cynyddu ein buddsoddiad i awdurdodau lleol, sef y brif ffordd y mae arian yn cyrraedd ysgolion. Felly, mae £1.8 biliwn yn mynd i addysg ar draws awdurdodau lleol a phrif grwpiau gwariant addysg. Roedd rhai cwestiynau penodol yn ymwneud, er enghraifft, â'r dyraniad tair blynedd o gyllid. Wel, nid ydym ni'n gallu darparu'r dyraniad cyllid tair blynedd; mae ysgolion yn Lloegr wedi gallu cael setliad tair blynedd, ond wrth gwrs dim ond y setliad blwyddyn hwnnw sydd gennym ni, felly ni allwn roi'r tawelwch meddwl a'r sicrwydd yr hoffem ei gael. ADY—yn falch iawn ein bod wedi gallu darparu cyllid ychwanegol o fewn anghenion dysgu ychwanegol, a'r cyllid ar gyfer lleoliadau ôl-arbenigol hefyd. Mae'r ddau wedi cynyddu, ac nid yw'r rhai hynny'n ymwneud â'r rhaglen trawsnewid ADY—mae hynny'n arian ychwanegol, atodol ar ben hynny.

Mae datgarboneiddio wedi bod yn gwbl hanfodol i'n huchelgais eleni. A'r hyn yr wyf wir eisiau ei wneud yn glir yw mai dim ond rhan o'r darlun yw'r £96 miliwn ychwanegol, mewn gwirionedd, yn rhan o'r £140 miliwn hwnnw o wariant cyfalaf. Felly, lle byddwch chi'n gweld y rhan fwyaf o'r pethau cyffrous yn digwydd, o ran datgarboneiddio, maen nhw eisoes yn digwydd mewn portffolios o fewn gweddill y gyllideb. Felly, byddwch chi'n gweld enghreifftiau drwy lefel y grant tai cymdeithasol yr ydym ni'n ei ddarparu. Mae'r holl dai yn awr—tai cymdeithasol i gyd—wedi'u hadeiladu yn ôl safon ansawdd tai Cymru. Mae hynny'n rhan o'n hagenda datgarboneiddio, ond wrth gwrs ni fyddwch yn ei weld yn yr arian ychwanegol. A'r un peth ar gyfer yr holl eitemau yn ein cynllun cyflenwi carbon isel, a'r gwaith y mae Ken Skates yn ei arwain drwy'r cynllun gweithredu economaidd, sy'n ysgogi twf cynaliadwy a mynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd. Oherwydd dyna un o'r galwadau am weithredu i fusnesau preifat, ac mae'n rhaid iddynt wneud hynny os ydyn nhw am ddefnyddio'r gronfa dyfodol economaidd. Ac wrth gwrs, mae'n chwarae rhan bwysig yn y cytundeb economaidd hefyd.

Hoffwn dawelu meddyliau yr aelodau nad oes unrhyw doriadau wedi bod yng nghyllidebau'r Gymraeg, a gwn y bydd y Gweinidog yn medru rhoi rhagor o wybodaeth am hynny. Mae'n un o'r sefyllfaoedd hynny lle rydych yn gweld arian yn symud rhwng llinellau yn y gyllideb, ond nid yw hyn yn golygu bod yna doriad, fel pe bai.

Felly, rwy'n credu fy mod eisoes wedi nodi ein hagwedd at drethi yn fy sylwadau agoriadol, ac wrth gwrs, byddwch wedi ei weld yn y dogfennau. Nid oes unrhyw gyfrinachau ar y ffordd, nid oes unrhyw beth yr ydym ni'n ei guddio. fel yr oedd Darren Millar yn ei awgrymu—y gallem ni fod yn cyflwyno trethi newydd o fewn y flwyddyn; nid yw hyn yn mynd i ddigwydd. Felly, er yr holl heriau yr ydym ni wedi'u trafod, rwyf am ail-bwysleisio bod y buddsoddiadau yr ydym ni wedi'u cymryd yn y gyllideb hon, a thros dymor y Llywodraeth hon, wedi gwarchod ein gwasanaethau cyhoeddus gwerthfawr, ac wedi ein helpu i fuddsoddi yn ein meysydd blaenoriaeth, gyda'r bwriad o gefnogi ein huchelgais i greu Cymru sy'n fwy cyfartal, yn fwy llewyrchus ac yn fwy gwyrdd. Diolch.