6. Datganiad gan Gadeirydd y Pwyllgor ar Ddiwygio Etholiadol y Cynulliad: Y Wybodaeth Ddiweddaraf am Waith y Pwyllgor

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:09 pm ar 8 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Delyth Jewell Delyth Jewell Plaid Cymru 4:09, 8 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n croesawu sefydlu'r pwyllgor hwn, ac rwy'n falch iawn o gael bod yn aelod ohono. Er hynny, mae'n drueni na ddaw unrhyw newidiadau a argymhellwn i rym tan o leiaf 2026. Mae'n fwy hanfodol byth ein bod yn gweithio ar draws y pleidiau i gael hwn yn brosiect y gall pawb yn y Senedd deimlo ei fod yn perthyn iddynt—ac rwy'n gobeithio'n fawr y bydd meinciau'r Ceidwadwyr yn teimlo y gallant ychwanegu Aelod i'n plith.

Nawr, fel y dywedodd Dawn Bowden, bydd y pwyllgor yn edrych yn rhannol ar sut y gallwn fynd i'r afael â'r diffyg capasiti sydd gennym yn y lle hwn, i ganiatáu inni fod yn fwy arloesol, i wneud mwy o waith trawsbleidiol, i wneud gwaith craffu mwy effeithiol, ac i ganiatáu i Aelodau'r Senedd hon ddatblygu arbenigedd mewn meysydd penodol.

Nawr, Lywydd, nid yw hyn yn ymwneud â chynyddu niferoedd er mwyn cynyddu niferoedd; mae'n golygu sicrhau y gall y Senedd hon gyflawni'n llawn nid yn unig ei photensial ond ei dyletswydd i fod yn Senedd genedlaethol go iawn i Gymru. Dod yn ddeddfwrfa sy'n adlewyrchu'r bobl y mae'n eu cynrychioli, Senedd lle gall pobl Cymru weld eu hunain nid yn unig yn cael sylw, ond hefyd yn cael eu henghreifftio, Senedd lle gallai unrhyw un yng Nghymru weld pobl sy'n edrych yn debyg iddynt hwy, yn meddu ar nodweddion tebyg iddynt hwy. Oherwydd bydd ein pwyllgor hefyd yn ystyried sut y gallai'r cynnydd yn nifer yr Aelodau arwain at fwy o amrywiaeth yn y lle hwn.

Wedi'r cyfan, mae mwy nag un ystyr i'r gair 'represent'. Gall olygu gweithredu neu siarad ar ran neu gyflwyno'n swyddogol ar ran person neu grŵp arall o bobl, ond gall hefyd olygu bod yn ganlyniad i rywbeth neu fod yn rhywbeth. Pan fyddwn yn cael ein hethol i'r Senedd hon, cawn yr anrhydedd aruthrol o siarad ar ran a phleidleisio er budd ein hetholwyr. Hyd yma, a chyda rhai eithriadau, gwelwyd diffyg amrywiaeth siomedig yn ein plith. Dyma ein cyfle i unioni'r sefyllfa. Dychmygwch Senedd lle mae pob person sy'n byw yng Nghymru yn cydnabod y Senedd fel lle sy'n berthnasol ac yn perthyn iddynt hwy. Nawr, oni fyddai hynny'n newid y gallem i gyd fod yn falch ohono?