Part of the debate – Senedd Cymru am 5:38 pm ar 28 Ionawr 2020.
Nawr yn fwy nag erioed dylem atgoffa ein hunain y bydd pob math o gasineb a dad-ddynoli'r Llall, o'u gadael yn ddiwrthwynebiad, yn tanseilio gwerthoedd democrataidd a hawliau dynol, a byddant yn bwydo eithafiaeth dreisgar. Ni allwn ni fforddio byw mewn cymdeithasau lle mae pobl yn poeni am eu diogelwch ac yn dioddef gwahaniaethu a lle gwedir eu hawliau iddynt bob dydd, am ddim rheswm arall heblaw eu hunaniaeth a'u hargyhoeddiadau. Rhaid i awdurdodau'r wladwriaeth, personoliaethau cyhoeddus, y cyfryngau a phob un ohonom ni gondemnio a mynd i'r afael â gweithredoedd gwrthsemitaidd, senoffobig ac ymdrechion eraill i ddifrïo Llall. Mae gan arweinwyr gwleidyddol y ddyletswydd i atal anoddefgarwch a chaseiriau rhag dod yn rhan o wleidyddiaeth prif ffrwd, i helpu cenedlaethau'r presennol a'r dyfodol i ddeall beth sy'n digwydd pan ganiateir i ragfarn a chasineb ffynnu. Rhaid i ni ddod yn fwy llafar, gweladwy ac effeithiol yn erbyn y rhai sy'n ennyn casineb.
Mae diwrnodau cofio yn bwysig ar gyfer oedi a myfyrio, ond mae'r frwydr yn erbyn casineb yn her y mae'n rhaid ei hwynebu bob dydd, nid unwaith y flwyddyn. Wrth i nifer y rhai a oroesodd yr Holocost edwino, rhaid inni gynnal eu fflam a helpu i gadw'r cof amdanynt yn fyw. Rhaid i'w tynged drasig aros yn weladwy a'n harwain tuag at gymdeithas fwy cyfiawn a chynhwysol, yn rhydd o gasineb. A yw'r Dirprwy Weinidog yn cytuno â'r datganiad hwn a gyhoeddwyd yr wythnos hon i nodi digwyddiadau coffáu'r Holocost gan Gyngor Ewrop, ac a yw hi'n cytuno bod hyn yn fodd amserol o'n hatgoffa o sut yr ydym ni, waeth beth fo'r cysylltiadau ffurfiol neu beidio, yn y pen draw yn gryfach gyda'n gilydd fel partneriaid a chyfeillion yn Ewrop, wedi ein huno gan werthoedd goddefgarwch a dealltwriaeth, ac wrth gofio gwersi poenus y gorffennol diweddar, i'n hatal ni rhag eu hailadrodd yn y dyfodol?