Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:19 pm ar 25 Chwefror 2020.
Mae'r lefelau uchel o law wedi achosi trallod llwyr i gannoedd o bobl yn y Rhondda, ac mae'n rhaid gweld i gredu pan ddaw i'r llanast sydd wedi cael ei adael ar ôl yng nghartrefi a gerddi pobl ac ar y strydoedd. Rydym ni i gyd yn ddiolchgar am un peth, fodd bynnag, sef na chollodd neb ei fywyd yn y Rhondda.
Rwyf i wedi galw am adolygiad brys o sefydlogrwydd yr holl domenni glo a adawyd ar ôl o ganlyniad i'n gorffennol diwydiannol. Mae'r tirlithriad sy'n peri pryder yn Nhylorstown yn un y bydd llawer o bobl wedi ei weld, ond bu tirlithriadau yng Nghlydach a Phontygwaith hefyd, ac rydym ni i gyd yn gwybod pa mor ddinistriol a dychrynllyd y gall tomen lo sy'n symud fod. Ysgrifennais atoch yr wythnos diwethaf ynglŷn â'r tomenni glo hyn, ac mae'n dda gweld y bu rhywfaint o weithredu ar hyn ers hynny. Ond tybed a allwch chi ddweud wrthyf i beth yw'r amserlen ar gyfer archwilio'r holl domenni glo yn y Rhondda? A yw'r Prif Weinidog yn cytuno â mi bod angen i ni ailystyried yr hyn yr oeddem ni'n feddwl oedd yn ddiogel ar un adeg, oherwydd y tywydd garw sy'n dod yn fwyfwy cyffredin oherwydd yr argyfwng hinsawdd? A wnaiff ef hefyd dderbyn na all y normal newydd hwn fod yn dderbyniol? Dylem ni fod wedi gwybod bod hyn yn dod; rydym ni yn gwybod y bydd yn digwydd eto.
Ac yn olaf am nawr, a wnaiff y Prif Weinidog ystyried ailgyflwyno cynllun adfer tir ar gyfer safleoedd tir llwyd a gafodd ei ddiddymu ychydig flynyddoedd yn unig yn ôl, gan y byddai hyn yn gwneud cryn dipyn i sicrhau nad yw'r hen domenni glo nid yn unig yn cael eu dychwelyd i ddefnydd economaidd ond eu bod hefyd yn cael eu gwneud yn ddiogel?