Hoffwn ddiolch ar goedd i'r gwasanaethau brys, fel y mae eraill wedi ei wneud hefyd, ond rwyf eisiau diolch yn arbennig i'r gwirfoddolwyr cymunedol oherwydd, ar y dechrau, ni welodd rhai pobl unrhyw un swyddogol o gwbl, ac roedd y timau gwirfoddol hyn yn achubiaeth i bobl.

Mae'n rhaid i mi ddweud hefyd bod yr wythnos ddiwethaf yn un o'r wythnosau anoddaf rwyf wedi gorfod eu hwynebu fel Aelod Cynulliad sy'n cynrychioli'r cymunedau lle cefais fy magu. Mae wedi bod yn gwbl dorcalonnus gweld sut mae bywydau pobl wedi cael eu rhwygo'n ddarnau yn ystod dim ond un penwythnos. Rwyf wedi siarad â llawer iawn iawn o bobl yr effeithiwyd arnyn nhw, a throdd y sioc gychwynnol yn ddicter yn bur gyflym a rhwystredigaeth ynghylch yr hyn a ddigwyddodd a'r diffyg cefnogaeth gan rai asiantaethau yn y digwyddiadau a arweiniodd at y llifogydd, digwyddiadau a oedd, yng ngolwg llawer o bobl, wedi gwaethygu'r llifogydd. Felly, ar ran yr holl bobl hynny, mae gennyf rai cwestiynau i'r Gweinidog ac i'r Llywodraeth hon.

Cafodd llawer o geuffosydd ac afonydd eu rhwystro o ganlyniad i gannoedd o dunelli o rwbel a adawyd ar ôl yn sgil gwaith cwympo coed gael ei olchi i lawr y mynyddoedd. Nid oedd gan y rhwydwaith draenio unrhyw siawns. Roedd hyn yn arbennig o amlwg ym Mhentre, lle bu llifogydd ar rai strydoedd na welodd y dref erioed eu tebyg. Mae Cyfoeth Naturiol Cymru, sy'n gyfrifol am dorri coed a gadael y deunydd ar ôl, wedi cyfaddef bod y malurion wedi cyfrannu at y llifogydd ac wedi addo adolygu eu polisïau'n fewnol. Gweinidog, nid yw hyn yn ddigon da, yn enwedig gan fod Pleasant Street ym Mhentre wedi dioddef llifogydd am yr eildro. Nawr, fel y Gweinidog sy'n gyfrifol am Cyfoeth Naturiol Cymru, a fyddwch chi'n mynnu ymchwiliad llawn ac annibynnol i'r hyn a ddigwyddodd? Ac os yw'r ymchwiliad hwnnw'n barnu bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn atebol am y llifogydd, a wnewch chi sicrhau y caiff pobl eu had-dalu'n llawn am y difrod, yn llawn, heb unrhyw effaith o gwbl ar eu polisïau yswiriant cartref neu gar?

O ran cadw dyfrffyrdd yn glir, aeth rhai trigolion â materion i'w dwylo eu hunain—gorfodwyd nhw i wneud hynny am nad oedd cymorth ar ei ffordd. Yn Ynyshir, roedd pobl yn gostwng eu hunain o dan bont ffordd ac yn defnyddio llifiau i dorri toreth o goesau coed, brigau a mwd oedd wedi ffurfio argae ac wedi rhwystro'r afon o dan y bont. Digwyddodd hyn mewn sawl lle. Felly, a fydd ymdrechion glew yn cael eu gwneud i sicrhau y caiff pob ceuffos a dyfrffordd eu clirio fel mater o frys?

Fel rhan o unrhyw adolygiad o'r llifogydd, a wnewch chi edrych hefyd ar sut y mae gwledydd eraill yn ymdopi â llifogydd er mwyn dysgu'r arferion gorau? Mae'n rhaid bod yr Iseldiroedd yn enghraifft amlwg; mae pobl yno'n byw islaw lefel y môr heb y problemau yr ydym ni wedi'u gweld yma.

Wrth i bobl geisio ailadeiladu eu bywydau, mae angen cymorth gyda chost biliau cyfleustodau. Ar ôl ysgubo dŵr a baw allan, y cam nesaf yw sychu'r holl rannau o'r eiddo yr effeithiwyd arnyn nhw, a defnyddir dadleithyddion a gwresogyddion diwydiannol. Ond, wrth gwrs, maen nhw'n defnyddio llawer o ynni ac yn ddrud iawn i'w rhedeg, sy'n golygu y gallai pobl gael eu gorfodi i ddioddef tlodi tanwydd drwy ddim ond sychu eu cartref. Yn absenoldeb cwmni ynni yng Nghymru sydd mewn perchenogaeth gyhoeddus ac sy'n rhoi blaenoriaeth i bobl ac nid elw, fel yr un a gynigir gan Blaid Cymru, a wnewch chi edrych ar ffyrdd y gellir darparu cymorth i aelwydydd sy'n cael trafferth ymdopi ag ôl-effeithiau llifogydd o ran costau ynni?

Rwyf hefyd yn pryderu am y niwed seicolegol y mae'r llifogydd wedi'i achosi i bobl, yn enwedig, ond nid yn unig, i blant sy'n aml yn llai profiadol ac felly'n llai cydnerth i ymdrin â thrawma fel hyn. Tynnodd y gymuned ynghyd yn y Rhondda yr wythnos diwethaf i gynnal diwrnod hwyl i'r plant yr effeithiwyd arnynt, a oedd yn wych, ond mae angen cefnogaeth broffesiynol. Mae ysgolion yn wych, ond pa ymdrechion ychwanegol a wneir i sicrhau bod cymorth a chwnsela iechyd meddwl ar gael i blant yn ogystal ag i oedolion er mwyn dygymod â chanlyniad y dinistr hwn?

Ac yn olaf am nawr, a wnaiff y Llywodraeth hefyd ystyried sicrhau bod pobl yng Nghymru yn cael yr un driniaeth â phobl yn Lloegr o ran lliniaru llifogydd? Sylwaf fod cynllun gwrthsefyll llifogydd yn Lloegr sy'n cynnig hyd at £5,000 o gartrefi i ddiogelu eu hunain rhag llifogydd. Byddai hynny'n cael ei groesawu gan lawer, ynghyd â'r hyn sydd i'w weld yn gymorth ychwanegol yn Lloegr i fusnesau a gawsant eu dal yn y llifogydd hefyd. A allwn ni ddisgwyl i bobl yng Nghymru weld rhywbeth tebyg?