5. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:43 pm ar 17 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 5:43, 17 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n credu y bydd croeso i'ch datganiad, Gweinidog, ledled y wlad, ac yn sicr mae'r ymrwymiad i gydweithio ac arwain yr ymateb gan awdurdodau lleol yn rhywbeth a fydd yn cael ei werthfawrogi yn fawr gan bobl ledled Cymru. Byddwn i'n ddiolchgar pe gallech chi amlinellu a ydych yn ystyried darparu cymorth ychwanegol i awdurdodau lleol o ran yr adnoddau sydd ar gael iddyn nhw. Rwy'n credu y bydd llawer o bobl yn disgwyl i'r cyngor lleol ddarparu cymorth i'w cymunedau yn ystod yr wythnosau a'r misoedd nesaf. Rydym yn gwybod y bydd awdurdodau lleol eu hunain o dan bwysau aruthrol, o ran gwasanaethau cymdeithasol ac o ran materion eu gweithluoedd, a fydd hefyd yn dioddef yn sgil y feirws hwn. Ond byddai gen i ddiddordeb mewn deall sut rydych chi'n bwriadu ymdrin â'r mater hwnnw.

Ond hefyd cymorth i fentrau cymdeithasol. Rwyf i wedi cael fy holi yn ystod y diwrnod diwethaf gan Sefydliad Sofrydd, Sefydliad Llanhiledd a Kidz R Us yn Nhredegar, pob un yn fenter gymdeithasol sy'n wynebu problemau gwirioneddol o ran eu gallu i gynnal gwasanaethau yn ystod yr wythnosau a'r misoedd nesaf. Mae yna rai pobl sydd wedi dychryn yn fawr mewn cymunedau ledled y wlad, ac mae'n bwysig, felly, bod y math o gefnogaeth yr ydym yn ei chynnig i gefnogi busnesau hefyd ar waith i gefnogi mentrau cymdeithasol fel na chollir seilwaith cymdeithasol ein cymunedau o ganlyniad i hyn.

Ar yr un pryd, wrth gwrs, mae'n wych gweld y ffordd y mae pobl yn ymateb i'r argyfwng hwn, o ran y gefnogaeth trwy'r cyfryngau cymdeithasol a thrwy ddulliau eraill y mae pobl yn ceisio ei rhoi i helpu'r rhai sy'n agored i niwed mewn gwahanol gymunedau. Byddai'n ddefnyddiol iawn i'r Llywodraeth hon weld sut y gall hi helpu a chefnogi hynny, rhannu'r arferion gorau, darparu adnoddau, os oes modd, i wahanol grwpiau cymunedol a fydd yn cefnogi ac yn cynnal pobl agored i niwed yn ystod y cyfnod hwn.

Yn olaf, mae llawer o bobl wedi awgrymu wrthyf y byddai'n ddefnyddiol iawn pe gellid sefydlu llinell gymorth lle gallai pobl, pobl oedrannus yn arbennig a fydd gartref am gyfnodau hir yn ystod y misoedd nesaf, ffonio un rhif ledled Cymru, wedi ei ateb yn lleol, am gymorth neu gefnogaeth. Fe wnaethom ni siarad yn gynharach ynghylch materion yn ymwneud ag iechyd meddwl yn gysylltiedig â'r mater hwn, ond pobl sy'n teimlo'n unig, pobl sy'n teimlo ofn, pobl na allan nhw gael y cymorth a'r gefnogaeth a allai fod gan eraill—pwynt cyswllt lle gallan nhw cysylltu â rhywun a gofyn am y cymorth a'r gefnogaeth honno. Diolch.