Diolch i chi am y gyfres honno o gwestiynau pwysig. O ran yr is-etholiadau, rydym ni eisoes wedi cysylltu ag awdurdodau lleol sydd ag is-etholiadau ar fin digwydd i ddweud y bydd y Bil brys yn cynnwys darpariaethau i'w gohirio, ac y dylai awdurdodau wneud y peth iawn a'u gohirio ymlaen llaw. Felly, o ran yr un yn Abertawe, rwy'n credu bod y swyddog cofrestru etholiadol eisoes wedi ysgrifennu i ddweud eu bod yn atal yr holl waith ar yr etholiadau.

Mae ychydig yn fwy cymhleth ar gyfer etholiadau a oedd yn cael eu cynnal yn y dyfodol agos. Felly, rwy'n credu bod un wedi ei drefnu ddydd Iau yng Nghaerdydd, felly rydym yn trafod gyda Chyngor Caerdydd ynghylch y peth gorau i'w wneud yn y fan yna, ac, yn amlwg, ni fydd y Bil mewn grym erbyn hynny, ond, serch hynny, rydym yn gofyn i bobl wneud y peth iawn o ran yr is-etholiadau. Mae hynny'n eithaf syml.

Mae'r holl fater sy'n ymwneud â phrydau ysgol am ddim a'r broblem o ran beth arall y mae plant yn ei gael mewn ysgolion ar wahân i addysg yn fater anodd iawn, ac un o'r rhesymau pam yr ydym yn annog ysgolion i aros ar agor, o leiaf tan wyliau'r Pasg. Yr hyn sydd ei angen arnom yw cynllun y mis, felly y pythefnos o'r tymor ysgol sy'n weddill a'r pythefnos o wyliau'r Pasg, i roi'r cynlluniau ar waith i sicrhau bod plant sy'n cael prydau ysgol am ddim yn parhau i allu eu derbyn drwy ba drefniadau bynnag y gallwn eu rhoi ar waith. Byddwn yn gweithio'n agos gydag awdurdodau lleol ac, yn amlwg, cydweithwyr ym maes addysg i roi'r darpariaethau hynny ar waith, ac mae hynny'n berthnasol i lawer iawn o ddisgyblion. Mae gan rai ysgolion yn fy etholaeth i nifer sylweddol iawn o ddisgyblion sy'n cael prydau ysgol am ddim a fyddai, yn amlwg, dan anfantais fawr.

Ond mae yna grwpiau eraill o blant. Mae yna grwpiau o blant sydd yng ngofal eu rhieni, ond dim ond oherwydd eu bod yn cael eu goruchwylio yn yr ysgol. Felly, bydd yn rhaid i ni sicrhau bod trefniadau diogelu ar gyfer y plant hynny. Mae nifer o rai eraill. Mae yna restr hir, hir o bethau y mae angen i ni eu gwneud y mae ysgolion yn eu gwneud fel arfer y bydd angen i ni eu rhoi ar waith. Er fy mod i'n derbyn popeth y mae'r Aelodau wedi ei ddweud o bob rhan o'r Siambr, Dirprwy Lywydd, ynghylch yr anawsterau o ran ysgolion ac yn y blaen—mae'r Gweinidog addysg wedi bod mewn cyfarfod ar ôl cyfarfod ag amryw o bobl yn ei gylch, ac rwy'n gwybod y bydd yn ateb cwestiynau ac yn cyfarfod â'r pwyllgor yfory—yn amlwg, mae nifer o bethau y mae angen i ni eu rhoi ar waith yn gyflym er mwyn sicrhau y gallwn ni gwmpasu cynifer o'r pethau hynny ag y bo modd a bod gan bob ardal awdurdod lleol nifer o ganolfannau a all gamu i'r adwy yn hynny o beth. Felly, mae gennym ni lawer o waith i'w wneud i gyrraedd y sefyllfa honno. Rydym yn dal ar y cam o geisio prynu rhywfaint o amser, os mynnwch chi, i sicrhau bod y trefniadau hynny ar waith mewn modd cydlynol a rheoledig, a bod yr wybodaeth briodol ar gael i bobl, yn hytrach na'i fod dim ond ar gael yn ôl y galw, sef y perygl fel arall.

I ddioddefwyr cam-drin domestig, yn sicr, rydym ni mewn gwirionedd eisoes wedi bod yn ystyried nid yn unig ar gyfer dioddefwyr cam-drin domestig presennol, ac nid wyf yn golygu hyn mewn unrhyw ffordd ystrydebol, ond gall cael eich cyfyngu mewn lleoliad agos gyda'ch anwyliaid fod yn straen mawr, hyd yn oed i bobl sydd mewn perthynas hollol resymol. Felly bydd angen i ni agor llinellau cymorth, agor llinellau therapi siarad, a bydd y math hwnnw o beth, a hefyd y llinell gymorth Byw Heb Ofn—sy'n anodd iawn ei ddweud—yn dal i fod ar gael, a byddwn yn sicrhau ei bod ar gael drwy'r holl sefyllfa hon. Ond, bydd, fe fydd yn rhaid i ni roi nifer o drefniadau ar waith.

O ran tai a digartrefedd, fel y dywedais yn fyr yn fy natganiad, rydym ni eisoes yn ystyried trefniadau i sicrhau bod pobl yn y rheng flaen o ran digartrefedd ac yn cael y cymorth a'r gefnogaeth sydd eu hangen arnyn nhw. Rwyf i ar ddeall bod y Gweinidog yn Lloegr wedi cyhoeddi £3.2 miliwn cychwynnol yn gynharach heddiw ar gyfer ei chymorth ar gyfer digartrefedd. Nid wyf i'n gwybod ar hyn o bryd a oes unrhyw beth yn hynny ar gyfer Cymru, ond yn amlwg, rydym ni eisoes yn ystyried mesurau i weithredu ar hynny.

Mae materion eraill yn ymwneud â thai. Rydym ni wedi bod yn annog landlordiaid preswyl sydd â morgeisi prynu i osod, lle mae eu benthyciwr yn cael eu hannog i roi ysbaid o dalu eu morgais iddyn nhw, i drosglwyddo hynny i'w rhentwyr, yn amlwg. Felly rydym ni'n annog Rhentu Doeth Cymru i wneud hynny, ac i fod yn deg, mae'r Gymdeithas Landlordiaid Preswyl wedi bod yn gofyn i'w landlordiaid sicrhau eu bod yn gwneud hynny. Byddwn yn ysgrifennu at landlordiaid cymdeithasol ynghylch yr hyn a ddylai ddigwydd ynghylch rhent mewn tai cymdeithasol—landlordiaid cymdeithasol cofrestredig a chynghorau yn y dyddiau nesaf—a byddaf yn rhoi diweddariad arall i Aelodau'r Cynulliad, Dirprwy Lywydd, trwy ddatganiad ysgrifenedig mae'n debyg, yn ddiweddarach yr wythnos hon, ynghylch rhai o'r darpariaethau yr ydym ni'n eu hystyried. Mae hynny'n cynnwys y rhai a ddioddefodd yn y llifogydd diweddar, y mae llawer ohonynt mewn llety dros dro, a'r hyn y byddwn yn ceisio ei wneud i sicrhau ein bod yn cael y bobl hynny i lety mwy addas. Yn amlwg, os mai eu cartref eu hunain yw hynny, yna mae hynny'n llawer mwy delfrydol, ond i rai ohonyn nhw, nid yw hynny'n mynd i fod yn bosib yn y tymor byr. Felly, rydym ni'n ystyried hynny hefyd.

Nid wyf i'n gwybod beth mae siec wag y GIG yn ei olygu. Rydym ni'n gobeithio ei fod yn golygu y bydd digon o arian yn dod atom ni, ac yn amlwg rydym ni'n ariannu iechyd a gofal cymdeithasol ar y cyd. Yn amlwg, bydd angen i ni gynnwys gofal cymdeithasol yn hynny. Gwireb lwyr yw hynny. Mae llond gwlad o bethau y mae'r Prif Weinidog wedi sôn amdanyn nhw wrth ateb cwestiynau ynghylch iechyd a gwasanaethau cymdeithasol ac yng nghwestiynau'r Prif Weinidog gynnau a gaiff eu hystyried yn ystod yr wythnosau a'r misoedd nesaf, gan gynnwys rhyddhau pobl sy'n addas i'w rhyddhau o'r ysbyty ond nad ydyn nhw wedi gallu cael eu rhyddhau yn gyflymach. Bydd yn rhaid gwneud penderfyniadau anodd iawn ynglŷn â faint o ddewis sydd gan bobl, ac yn y blaen, er mwyn ymdopi â'r argyfwng, ond byddwn yn edrych ar bob un o'r agweddau hynny. 

Heddiw, cyflwynodd Andrew Morgan a minnau apêl yn ystod y gynhadledd i'r wasg i unrhyw un sydd â phrofiad ym maes gofal cymdeithasol, neu unrhyw un sydd o'r farn y gallen nhw helpu, i gynnig eu gwasanaethau i'w hawdurdod lleol i weld a allan nhw fod o gymorth yn ystod y dyddiau a'r misoedd nesaf. Rwy'n ailadrodd yr apêl honno yn awr: dylai pobl gysylltu â'u hawdurdod lleol ac egluro yr hoffen nhw gael eu hystyried. Yn rhan o'r ddeddfwriaeth frys, rydym yn ystyried darpariaethau sy'n effeithio ar bobl sydd â phensiwn. Felly, ar hyn o bryd, mae yna ddarpariaethau adfachu ar gyfer pobl sy'n gweithio mwy nag oriau penodol ac yn y blaen, felly rydym ni'n ystyried eu llacio yn rhan o'r ddeddfwriaeth frys sy'n cael ei chyflwyno i ymateb i'r argyfwng hwn.

Mae llawer iawn o bethau eraill yn ymwneud â chynorthwyo gwahanol sefydliadau'r trydydd sector â phob math o bethau—offer ac yn y blaen—ond mewn gwirionedd, ag adnoddau staffio ac ati, a gaiff eu hystyried yn y cyfarfod yfory. Rwy'n siŵr y byddwn yn diweddaru'r Aelodau'r Cynulliad yn unol â hynny.