Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Rwy'n cynnig y cynnig yn ffurfiol y cydsyniad deddfwriaethol sydd ger ein bron heddiw. Rwy'n argymell bod y Senedd yn rhoi cydsyniad deddfwriaethol i'r Bil coronafeirws sydd gerbron Senedd y DU. Rwy'n gofyn i'r Aelodau gytuno y dylai Senedd y DU ystyried darpariaethau Bil y coronafeirws, i'r graddau y maen nhw'n dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd.  

Fel y bydd yr Aelodau yn ymwybodol, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru, ynghyd â'r tair Llywodraeth genedlaethol arall ledled y DU, ein cynllun gweithredu ar y cyd ar gyfer coronafeirws ar 3 Mawrth. Roedd hwn yn nodi mesurau arfaethedig a oedd yn ofynnol i ymateb i'r achos COVID-19. Mae fy swyddogion yn Llywodraeth Cymru wedi gweithio'n agos gyda chymheiriaid ledled y DU i ddatblygu'r gyfres o fesurau sydd wedi eu nodi yn y cynllun hwnnw. Nod y mesurau sy'n cael eu cynnig, yw bod yn rhesymol, yn gymesur ac yn seiliedig ar y cyngor a'r dystiolaeth wyddonol ddiweddaraf.  

Mae'r cynllun gweithredu yn nodi'r hyn yr ydym ni'n ei wybod am y feirws a'r clefyd y mae'n ei achosi. Mae'n manylu ar yr hyn yr ydym ni'n bwriadu ei wneud nesaf, yn dibynnu ar yr trywydd y bydd yr achosion o coronafeirws yn ei gymryd. Mae'r cynllun hefyd yn cynnwys gwybodaeth am y strategaeth pedwar cam: cyfyngu, oedi, ymchwil a lliniaru. Rydym ni ar hyn o bryd yn y cyfnod oedi, sy'n golygu ein bod ni wedi cymryd y penderfyniad anodd i gau pob ysgol ledled Cymru o 20 Mawrth ymlaen. Fel y mae'r Aelodau yn gwybod, maen nhw ar hyn o bryd yn cael eu troi at bwrpas arall i ganiatáu i weithwyr critigol barhau i ddychwelyd i'r gwaith.  

Rydym ni eisiau arafu lledaeniad y feirws, a dyna pam mae'r cyfyngiadau llymach newydd a gafodd eu cyhoeddi ddoe mor bwysig. Rydym ni'n ei gwneud yn ofynnol i bobl aros gartref a dim ond mynd allan os yw hynny'n gwbl angenrheidiol ar gyfer prynu bwyd a hanfodion eraill. Ni ddylai digwyddiadau cymdeithasol a chyfarfodydd sy'n cynnwys mwy na dau o bobl gael eu cynnal yn gyhoeddus. Er hynny, bydd gwasanaethau lleol y GIG, gan gynnwys meddygon teulu a fferyllfeydd, yn aros ar agor, er y bydd yr Aelodau yn ymwybodol nad oes llawer o feddygon teulu yn gwneud cyswllt wyneb yn wyneb erbyn hyn, bydd pob siop ar y stryd fawr ar gau heblaw'r rhai sy'n gwerthu bwyd, banciau a swyddfeydd post. Mae'n gyfrifoldeb ar bob un ohonom ni i gydymffurfio ac mae'n rhaid i ni wneud hyn er mwyn achub bywydau a diogelu ein gwasanaeth iechyd gwladol.  

Rydym ni hefyd wedi gofyn i rai grwpiau poblogaeth—y rhai dros 70 oed, y rhai sydd â chyflyrau iechyd isorweddol, a menywod beichiog—ynysu eu hunain er mwyn amddiffyn eu hunain am o leiaf y 12 wythnos nesaf. I'r rhai sy'n dangos symptomau peswch parhaus newydd neu dymheredd uchel, rydym ni wedi gofyn iddyn nhw ynysu eu hunain gyda'r bobl y maen nhw'n byw gyda hwy. Mae'r cynllun hefyd yn manylu ar y newidiadau i'r ddeddfwriaeth a allai fod yn angenrheidiol er mwyn rhoi i gyrff cyhoeddus ledled y DU yr arfau a'r pwerau y mae eu hangen arnom i ymateb yn effeithiol i'r argyfwng hwn. Dyna pam yr ydym ni'n trafod y cynnig heddiw.

Pwrpas y Bil coronafeirws yw galluogi pob un o'r pedair Llywodraeth ledled y DU i ymateb i sefyllfa argyfwng ac i reoli effeithiau pandemig COVID-19. Bwriad y pwerau sy'n cael eu cymryd yw diogelu bywyd ac iechyd cyhoeddus y genedl. Gallai pandemig difrifol heintio tua 80 y cant o'r boblogaeth, gan arwain at lai o weithlu, mwy o bwysau ar wasanaethau iechyd a phrosesau rheoli marwolaethau.

Mae'r Bil yn cynnwys mesurau dros dro sydd wedi eu llunio naill ai i ddiwygio deddfwriaeth bresennol neu i gyflwyno pwerau statudol newydd sydd wedi eu llunio i liniaru'r effeithiau hynny. Mae'r Bil hwn yn sicrhau bod gan yr asiantaethau a'r gwasanaethau dan sylw—ysgolion, ysbytai, yr heddlu a mwy—yr arfau a'r pwerau sydd eu hangen arnyn nhw. Fodd bynnag, mae gan bob un o bedair gwlad y Deyrnas Unedig ein cyfres ein hunain o gyfreithiau. Felly, mae'r arfau a'r pwerau hyn yn amrywio i raddau amrywiol ym mhob ardal. Mae'r Bil, felly, yn darparu ystod o arfau a phwerau sy'n ofynnol i sicrhau cysondeb o ran canlyniadau ledled y DU.