Part of the debate – Senedd Cymru am 12:28 pm ar 24 Mawrth 2020.
Diolch. Dechreuaf gyda'r un olaf, am wirfoddoli cyfrifol. Rydym ni wedi gweld llu o bobl sy'n barod i helpu i drefnu gweithgarwch yn eu cymuned eu hunain. Credaf fod swyddogaeth drefniadol awdurdodau lleol yn hynod o bwysig yn hyn o beth, ac yn sicr drwy brofiad cynghorau Rhondda Cynon Taf, a phrofiadau cynghorau eraill o lifogydd, mae'r ymdrech a wnaed ganddyn nhw eu hunain, yn rhoi sylfaen dda ar gyfer gwneud hynny nawr am gyfnod hirach o lawer. Ond rydym yn ceisio dysgu am yr hyn sydd yn gweithio, ac, o weld cyn-Weinidog llywodraeth leol yn y Siambr, mae'n deg dweud y ceir adegau pan nad yw pobl mor awyddus i ddysgu a mabwysiadu'r hyn sydd yn gweithio'n dda mewn rhan arall o Gymru, ond yn llawer hapusach i fod yn wahanol gan wneud pethau yn eu ffordd eu hunain. Mae hwn yn gyfnod lle dylid rhoi'r pethau hynny o'r neilltu, i ddeall beth sy'n gweithio'n dda ac i allu ei rannu a'i fabwysiadu'n gyflym ym mhob rhan o'r wlad lle bydd yn fuddiol—nid mewn llywodraeth leol yn unig; mae hynny hefyd wedi bod yn wir ar adegau amrywiol yn y gwasanaeth iechyd, lle na fu rhai byrddau iechyd bob amser yn barod i fabwysiadu arferion da mewn rhannau eraill o'r gwasanaeth. Does dim amser i hynny, a does dim amynedd ar gyfer hynny nawr. Ac, fel rwy'n dweud, rwy'n credu, ar draws sbectrwm gwleidyddol llywodraeth leol, y bu cydweithio gwirioneddol ac mae wedi bod yn rhan drawiadol iawn o'r ymateb.
O ran profion, mae'r capasiti eisoes ar gynnydd ac, fel y nodais yn fy natganiad yr wythnos diwethaf, yn y briff i'r wasg dros y penwythnos, ac yn gynharach yn fy natganiad heddiw, mae'r cynnydd sylweddol mewn profion sydd ar ddod yn y dyfodol agos iawn yn caniatáu inni brofi mwy o bobl. A'r sylwadau yr ydych yn eu gwneud am feddygon teulu a'u teuluoedd—mae'n rhan o'r sylw ehangach hwnnw eisoes sef po fwyaf yw'r capasiti sydd gennym ni, y cyflymaf y gellir profi pobl i'w cael yn ôl i'r gweithle. Ond mae rhai o staff y GIG eisoes yn cael eu profi am eu bod yn ynysu eu hunain, a bydd pobl yn dychwelyd am eu bod eisoes wedi cael profion yn unol â'r canllawiau a roddwyd gan y Prif Swyddog Meddygol tua diwedd yr wythnos diwethaf.
Yn olaf, o ran y sylw calonogol iawn a wnaethoch chi ynglŷn â gwaith staff Ysbyty Brenhinol Morgannwg, ac nid ar draws Bwrdd Iechyd Cwm Taf Morgannwg yn unig, ond ar draws y gwasanaeth iechyd drwyddo draw. Ar hap, gwelais ddolen i fideo o nyrsys yn Nhreforys y bore yma yn canu 'I'll Be There'. Nawr, mewn cyfnod arferol gyda meicroffon a chyfle i ganu cân fel honna, byddech yn cael trafferth i'm llusgo i ffwrdd—[Torri ar draws.] Mae'n gyfnod eithriadol, ond efallai nid mor eithriadol â hynny. [Chwerthin.] Mewn gwirionedd, mae gweld yr hyn y mae staff y gwasanaeth iechyd yn ei wneud drostynt eu hunain, ar gyfer eu morâl a'u lles eu hunain, ond hefyd i ddeall bod effaith ar eu cydweithwyr ac ar y cyhoedd hefyd, yn atgyfnerthu pa mor anhygoel o ffodus yr ydym ni i gael ymrwymiad a thosturi ein GIG a'n gweithlu ehangach. Fel y dywedais yn gynharach, bydd eu hangen arnom ni nawr yn fwy nag erioed.