Part of the debate – Senedd Cymru am 3:21 pm ar 1 Ebrill 2020.
Iawn, os caf droi at y pwynt olaf yn gyntaf, nid oes unrhyw waharddiad cyfreithiol ar awdurdod lleol rhag caffael ffynhonnell amgen o gyfarpar diogelu personol. Ond rydym yn ceisio sicrhau dull cydgysylltiedig o gaffael cyfarpar diogelu personol a’i drosglwyddo ledled Cymru wedyn.
O ran cynhyrchu a chyflenwi nid yn unig cyfarpar diogelu personol ond eitemau eraill a fydd yn ddefnyddiol yn yr ymateb, rydym wedi cael cryn dipyn o ymholiadau, cynigion o gymorth a diddordeb, ac mae hynny bellach yn cael ei sianelu drwy dîm cyson yn Llywodraeth Cymru. Mae swyddogion Ken Skates a fy swyddogion innau’n cydweithredu i sicrhau ein bod yn cyrraedd y bobl iawn i gefnogi busnesau yng Nghymru, ond hefyd i ddeall y problemau posibl mewn perthynas â chaffael. Nawr, mae rhan o hynny’n ymwneud â deall gwerth y cynnig a wnaed, gan y byddwch yn deall, er y gall llawer o bobl gynnig cefnogaeth sydd, ar yr wyneb, yn edrych yn dda, mae angen inni sicrhau bod pobl yn gallu cyflawni'r hyn y dywedant y gallant ei gyflawni a bod hynny'n mynd i fod yn effeithiol.
Ar eich pwynt am y galw am gyfarpar diogelu personol, wel, bydd hynny'n dibynnu mewn gwirionedd ar y canllawiau diwygiedig ynglŷn â faint o gyfarpar diogelu personol sydd ei angen arnom. Os bydd y canllawiau'n newid, naill ai o ran y math o gyfarpar diogelu personol y dylid ei wisgo neu'r amrywiaeth o leoliadau a thasgau y dylid ei wisgo ar eu cyfer, yn amlwg, bydd angen inni gaffael mwy o gyfarpar diogelu personol. Bydd angen i faint o gyfarpar diogelu personol rydym yn ei gaffael adlewyrchu'r hyn sydd yn y canllawiau, fel y dywedais mewn ymateb i Angela Burns.
O safbwynt y cytundeb ysgrifenedig a gawsom, ni chredaf ei bod yn ddefnyddiol o gwbl i mi fynd i gecru gyda chwmni, gan mai fy ngwaith, rwy'n credu, yw sicrhau ein bod yn arallgyfeirio ein cyflenwad a'n capasiti ar gyfer cynnal profion, a gwneud y defnydd gorau o hynny i ddarparu'r budd mwyaf. Dyna rwy'n canolbwyntio arno, felly nid wyf am gael fy nhynnu i mewn i faterion y byddwn, rwy'n siŵr, yn y misoedd i ddod, wedi i ni ddod drwy hyn, yn awyddus i edrych arnynt mewn mwy o lawer o fanylder.
Dyna pam y bu modd i mi gyhoeddi ar y penwythnos ein bod wedi arallgyfeirio ein capasiti i'w gynyddu yr wythnos hon, ac yn ystod y ddwy i dair wythnos nesaf, i'w gynyddu i oddeutu 5,000 o brofion yma yng Nghymru, heb ddibynnu ar unrhyw gyfran o'r trefniadau a fydd ar waith ledled y DU. Wrth arallgyfeirio cyflenwad a chapasiti yn fwriadol, rydym wedi bod yn cael sgyrsiau, wrth gwrs, gyda phrifysgolion ers peth amser ynglŷn â ble y gallent helpu i ddarparu hynny.
O ran yr hyn sy'n gyfran deg o'r darlun ledled y DU, gwnaethom ymrwymo i drefniadau, fel y gwnaeth Llywodraeth yr Alban a Gweithrediaeth Gogledd Iwerddon yn wir, i geisio caffael y capasiti mwyaf posibl ledled y DU. Nawr, efallai y byddwn yn dechrau o gyfran o'r boblogaeth, ond pan edrychwch ar beth sy'n gyfran deg a beth sy'n gapasiti, rwy'n hyderus y byddwn yn ymestyn hynny fel sy'n ofynnol ledled y DU. Efallai y bydd Cymru a'n cyfran a'n hangen heddiw yn wahanol iawn ymhen tair wythnos, pan fydd gan rannau eraill o'r DU fwy o angen o bosibl, a dyna'r pwynt—sut y mae gennym ein gallu ledled y DU i ddarparu mwy o gapasiti ac i ddiwallu anghenion pobl ledled y DU, a sicrhau ein bod yn cael ein cyfran deg o hynny.
O ran eich pwynt ehangach ynglŷn â niferoedd wedi'u diweddaru ar gyfer cynnal profion a staff, byddwn yn darparu niferoedd wedi'u diweddaru drwy gydol yr wythnosau ar niferoedd ein staff rheng flaen sydd wedi cael profion a'r rhai sydd wedi gallu dychwelyd i'r gwaith, a’r rhai a gadarnhawyd. Nid yw’r niferoedd gennyf, felly nid wyf am geisio eu dyfalu i chi, ond byddwn yn darparu mwy o eglurder ynglŷn â'r hyn y mae ein cyfundrefn brofi wedi'i gynhyrchu.
Rydym yn amlwg mewn gwell sefyllfa na rhannau eraill o'r DU gan ein bod wedi dechrau cynnal profion ar staff rheng flaen ar bwynt cynharach. Felly, mae rhai o'n haelodau staff rheng flaen eisoes wedi dychwelyd i'r gwaith yn brydlon gan eu bod wedi cael y diagnosis cywir, a byddwn yn parhau i wneud hynny. Byddwn yn agored gyda'r cyhoedd ynglŷn â nifer y bobl sy'n gwneud hynny a beth y mae hynny'n ei olygu i'n gwasanaethau cyhoeddus.