3. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:38 pm ar 1 Ebrill 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Paul Davies Paul Davies Conservative 3:38, 1 Ebrill 2020

(Cyfieithwyd)

Dau fater byr iawn yr hoffwn eu codi gyda chi, Weinidog—yn gyntaf oll, rwy'n siŵr y byddwch wedi gweld y pryderon neithiwr yn y cyfryngau gan elusen canser Tenovus, sy'n hynod bryderus y gallai cannoedd o gleifion canser yng Nghymru farw yn sgil oedi triniaethau a sgrinio o ganlyniad i'r argyfwng coronafeirws. Wrth gwrs, rwy'n deall angen y Llywodraeth i fynd i'r afael â lledaeniad coronafeirws yn uniongyrchol. Fodd bynnag, bydd hyn heb os yn arwain at lawer o bryder a rhwystredigaeth i lawer o gleifion sy'n byw gyda chanser a'u teuluoedd. Yn wir, mae etholwyr wedi cysylltu â mi gyda chwestiynau ynglŷn â gofal canser yn ystod yr argyfwng hwn. Felly, a allwch ddweud wrthym, Weinidog, beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud yn benodol i gefnogi'r rheini sy'n byw gyda chanser yng Nghymru yn ystod yr argyfwng COVID-19, ac a fyddwch yn cyflwyno strategaeth ganser benodol ar hyn o bryd?

Yn ail, Weinidog, mae ein dyled yn fawr i staff rheng flaen wrth gwrs, gan gynnwys fferyllwyr cymunedol Cymru y cyfeirioch chi atynt heddiw. Fodd bynnag, mae parchu cadw pellter cymdeithasol yn anodd mewn llawer o fferyllfeydd ledled Cymru oherwydd eu cynllun. Yn y bôn, ni allwch gadw pellter o 2m, er enghraifft, mewn llawer o'n fferyllfeydd. Felly, a allwch ddweud wrthym pa ganllawiau a chefnogaeth ychwanegol y mae Llywodraeth Cymru yn eu rhoi i fferyllwyr i'w helpu i fynd i'r afael â rhai o'r heriau sylweddol y maent yn eu hwynebu ar hyn o bryd, ac a yw'r Llywodraeth yn cynllunio arweiniad pellach i fferyllwyr a'u staff, o gofio eu bod yn teimlo'n agored i niwed yn yr amgylchiadau hyn?

Yn dilyn cwestiwn Lynne Neagle, deallaf fod y rheolau ynghylch dosbarthu presgripsiynau amlroddadwy wedi cael eu llacio, ond gallai hyn effeithio ar gyflenwadau o feddyginiaethau. Felly, pa gamau rydych chi a Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau bod fferyllwyr yn gallu cael mynediad at gyflenwadau digonol ar yr adeg hon, a pha drafodaethau a gawsoch gyda'r cwmnïau fferyllol ynghylch cyflenwi meddyginiaethau a thriniaethau?