Part of the debate – Senedd Cymru am 3:03 pm ar 8 Ebrill 2020.
Diolch, Andrew, am y rhestr o gwestiynau. Felly, mae llawer iawn o waith wedi'i wneud ym mhob un o'r meysydd rwy'n gyfrifol amdanyn nhw, ac er mai dyma'r cyfle cyntaf i gael gwneud datganiad yn y Senedd, rwy'n gobeithio—. Rwyf wedi bod yn ymdrin â chwestiynau a gohebiaeth ysgrifenedig di-ri yn ymwneud â materion y Cynulliad, ac mae fy adran wedi ceisio ateb cyn gynted â phosib.
Rydych chi'n gofyn, yn gyntaf, ynghylch a all ffermwyr gael arian o'r gronfa cadernid economaidd. Mae'n debyg bod dau faes yn y fan yma: rwy'n credu os yw ffermwyr wedi arallgyfeirio, felly, er enghraifft, os oes ganddyn nhw fusnes glampio, fe allan nhw yn sicr wneud hynny. Fodd bynnag, o ran gweithgarwch amaethyddol arferol, credaf fod angen inni edrych ar becyn pwrpasol ar gyfer hynny. Felly, mae hynny'n rhywbeth sydd ar y gweill ar hyn o bryd, i weld a oes angen inni edrych ar yr hyn a gynigir o fewn y gronfa gadernid, neu a oes angen pecyn pwrpasol arnom ni. Fel arfer, byddem yn ystyried pecyn pwrpasol.
Mae llaeth yn amlwg yn fater allweddol, ac, unwaith eto, mae gwaith sylweddol yn cael ei wneud ynghylch hynny. Yn ddiweddar, ddydd Llun rwy'n credu, ysgrifennais at yr Ysgrifennydd Gwladol dros Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig yn Llywodraeth y DU, George Eustice, yn pwysleisio'r angen i bob un ohonom ni gydweithio fel llywodraethau i ddefnyddio'r pwerau sydd ar gael ar hyn o bryd i ddiogelu'r gadwyn gyflenwi bwyd-amaeth. Felly, rydym ni wedi bod yn gweithio'n agos iawn ynghylch y diwydiant llaeth. Rwyf yn cael o leiaf un neu ddwy drafodaeth yr wythnos gyda'r Ysgrifennydd Gwladol, ac, yn amlwg, mae effaith adlinio'r gadwyn gyflenwi, yn enwedig o ran cynnyrch llaeth, yn sylweddol. Rwy'n credu mai dyma oedd un o'r pethau cyntaf yr effeithiwyd arno pan chwalodd y sector gwasanaethau bwyd yn gynnar iawn hefyd.