Part of the debate – Senedd Cymru am 4:50 pm ar 8 Ebrill 2020.
Mae'n drueni bod Llywodraeth Cymru wedi dewis bwrw ymlaen â'r ddeddfwriaeth hon, ac rwy'n teimlo mai annoeth iawn yw dargyfeirio adnoddau ar hyn o bryd pan allem ni ohirio hyn nes bod ein gwlad mewn sefyllfa well yn dilyn pandemig y coronafeirws. Oherwydd ar hyn o bryd, mae gwthio ymlaen â deddfwriaeth hefyd yn amhoblogaidd iawn ymhlith y cyhoedd.
Rwyf wedi gwneud fy marn am Fil Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) yn gwbl glir yn y gorffennol, ond hyd yn oed petawn i wedi cefnogi nod y Llywodraeth yn llwyr, ni fyddwn yn cefnogi bwrw ymlaen ar yr adeg hon o argyfwng cenedlaethol. Ni allwn ni ddeddfu'n iawn ac ni allwn ni ruthro i gyflawni rhywbeth, oherwydd mae pobl yn marw o glefyd enbyd ac angheuol, ac er mwyn cyfyngu ar nifer y marwolaethau a lleihau'r straen ar ein GIG, cyfyngwyd ar ryddid pob un ohonom ni. Rydym ni wedi cau rhannau helaeth o'n gwlad a'n heconomi, ac mae rhai o'n hetholwyr wedi colli eu swyddi a'u bywydau, ac eto dyma ni yn trafod deddfwriaeth.
Nid yw fy marn i ynglŷn â rhoi hawliau i garcharorion bleidleisio erioed wedi bod oherwydd nad dyna'r peth iawn i'w wneud. Mae bob amser wedi bod oherwydd nad wyf i'n credu mai dyna'r flaenoriaeth y dylem ni fod yn edrych arni pan fyddwn yn ymweld â charchar. A minnau wedi gweithio yno, rwyf wedi gweld pobl ers saith mlynedd yn mynd allan gyda bag du ar ddydd Gwener heb do uwch eu pennau o gwbl, dim bwyd, dim dillad a dim mecanwaith cymorth, a dyma pam yr wyf yn credu bod ein blaenoriaethau ar adsefydlu gwirioneddol yn gwbl anghywir.
Mae democratiaeth wedi ei hatal i frwydro yn erbyn y feirws hwn ac mae etholiadau o amgylch y DU wedi eu gohirio, ac ni ddylem fod yn defnyddio amser gwerthfawr yn ystod argyfwng rhyngwladol er mwyn ymestyn yr hawl i bleidleisio. Gallwn drafod hyn a'i ohirio nes y caiff y cyfryw gyfyngiadau eu codi a bod y byd busnes yn dychwelyd i sefyllfa nad ydym ni'n ei adnabod ar hyn o bryd. Tan hynny, a dim ond bryd hynny, y dylem ni ystyried bwrw ymlaen â'r Bil hwn.
Rwyf wedi cefnogi Llywodraeth Cymru. Mae hi wedi cael fy nghefnogaeth lawn a chefnogaeth fy mhlaid yn ystod haint y coronafeirws, a byddwn yn parhau i gefnogi Llywodraeth Cymru wrth iddi fwrw ymlaen, ond ni allaf ac ni wnaf ei chefnogi gyda'r ddeddfwriaeth hon. Diolch yn fawr.