3. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:15 pm ar 29 Ebrill 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:15, 29 Ebrill 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n fodlon ymdrin â'r tri maes yna. Mae'n debyg mai'r cyntaf yw'r hawsaf. Nid oes unrhyw gyfarwyddyd o gwbl i gadeirydd Iechyd Cyhoeddus Cymru yn dweud na all friffio arweinwyr y gwrthbleidiau. Rydym yn darparu llawer iawn o wybodaeth bob dydd ac, yn wir, mae yna friffiau rheolaidd yr wyf yn eu darparu i lefarydd swyddogol yr wrthblaid a Rhun ap Iorwerth yn ei swyddogaeth ar ran Plaid Cymru. Felly, rydym ni wedi bod yn agored iawn o'r cychwyn cyntaf am yr hyn yr ydym ni'n ei wneud fel Llywodraeth, gan gynnwys lle mae anghytundeb ynglŷn â'r hyn yr ydym ni'n ei wneud. Felly, byddwn yn siomedig pe bai unrhyw un yn ceisio awgrymu y bu ymgais i geisio atal darparu gwybodaeth i gynrychiolwyr etholedig, pan fo hynny'n groes i'r hyn yr ydym ni wedi bod yn ei wneud.

O ran profi mewn cartrefi gofal, rydym yn mynd drwy'r materion a godwyd o'r blaen. Ynghylch ein cynllun ar gyfer y dyfodol, mae'n rhan o gynllun ehangach ynglŷn â bod y strategaeth brofi yn rhan o'r sylfaen ar gyfer yr hyn a wnawn am adferiad, pan gaiff y cyfyngiadau symud eu codi. Sut mae cyrraedd y fan honno? Sut beth fydd system briodol ar gyfer arolygu iechyd y cyhoedd? Rydym yn gweithio drwy hynny, ac, wrth gwrs, pan fyddaf mewn sefyllfa i wneud hynny, byddwn yn hapus i drafod hynny gydag aelodau'r Cynulliad.

O ran ble yr ydym ni arni o ran profi, yn dilyn yr adolygiad a orchmynnais, rwyf wedi bod yn onest iawn ynglŷn â'r ffeithiau; rwy'n darparu diweddariad wythnosol o ran lle yr ydym ni arni yn ein gallu i brofi. Disgwyliaf i hynny gynyddu bob wythnos, ac wedyn mae angen inni ddeall beth y mae hynny'n ei olygu o ran yr hyn y gallem ni ei wneud o bosib i godi'r cyfyngiadau symud a'r capasiti y credwn ni y bydd ei angen arnom ni o bosib. Mae'n bwysig gweld hynny yn rhan o'r darlun cyfan, yn hytrach na chael cynllun ar gyfer profi nad yw'n gysylltiedig â pham yr ydym ni mewn gwirionedd eisiau profi, gan fod ein capasiti presennol yn ddigon ar gyfer diben presennol y profion—ar gyfer gweithwyr allweddol tra bod y cyfyngiadau symud mewn grym.

Ond, fel y dywedais lawer gwaith, bydd angen seilwaith profi ehangach arnom ni, o ran pa mor hwylus yw hi i bobl ddefnyddio'r seilwaith profi hwnnw, wrth inni nesáu at ddiwedd y cyfyngiadau symud, hyd yn oed os ydym yn troedio'n ofalus fel yr ydym ni wedi ei argymell, yn y modd yr ydym ni wedi dweud ein bod ni eisiau ei wneud, a dyna'r sefyllfa o hyd. Byddaf yn parhau i ddarparu'r datganiad wythnosol hwnnw, y diweddariad wythnosol hwnnw, a byddaf yn parhau i fod yn fodlon ymdrin â chwestiynau'r Aelodau ynghylch lle'r ydym ni arni, a phan fyddwn ni mewn sefyllfa i gael y cynllun ehangach hwnnw, yna, wrth gwrs, byddwch yn clywed amdano.