Part of the debate – Senedd Cymru am 4:21 pm ar 29 Ebrill 2020.
[Anhyglyw.]—yr atebion yna. Mewn ymateb i ail ran fy nghwestiynau, efallai y gallech chi roi sylw i'r pwyntiau am AHO a mynediad i Hwb na wnaethoch lwyddo i'w cyrraedd.
Ond gan droi at sefydliadau addysg uwch, mae prifysgolion, wrth gwrs, yn sefydliadau preifat—statws y maen nhw'n ei warchod yn ffyrnig—ond maen nhw'n allweddol o ran gwella dyfodol ein hetholwyr a'n heconomi, felly mae gan lywodraethau, y ddwy ohonyn nhw, ran i'w chwarae i sicrhau'r cydnerthedd hwnnw. Tybed a allwch chi ddweud wrthym ni a ydych yn credu a oedd modd i brifysgolion yng Nghymru gael eu heffeithio yn anghymesur gan rai o'r anawsterau ariannol difrifol y mae prifysgolion y DU wedi sôn amdanyn nhw o ganlyniad i effeithiau'r feirws—fe gofiwch fod y mater ynghylch ymrwymiadau rhai o'n prifysgolion o ran cyllid wedi dod i'r Siambr hon o'r blaen, felly mae'n fater sy'n peri pryder difrifol—ac, yn sgil hynny, a ydych wedi cael unrhyw fanylion ganddyn nhw ynghylch y camau y maen nhw yn eu cymryd i sicrhau eu bod yn manteisio ar yr holl gynlluniau cymorth ariannol y mae'r ddwy Lywodraeth yn eu cynnig, megis ffyrlo, ond efallai fod enghreifftiau eraill hefyd.
Diogelu ein sail ymchwil—mae hynny'n eithriadol o bwysig yn ystod y cyfnod hwn, yn enwedig o ran cadw'r rhai mwyaf peniog o bob cwr o'r byd a helpu i fanteisio ar yr ystwythder a'r syniadau arloesol sydd wedi deillio o'r argyfwng hwn, os mynnwch chi. Felly, beth allwch chi ei ddweud wrthym ynghylch sut y mae ymchwil o ansawdd yn cael ei ddiogelu, ac eto a oes modd inni gael ein heffeithio yn anghymesur o ran fisâu?
Ac yna, yn olaf, gan y bydd yn debygol y gwelir colli miloedd o fyfyrwyr tramor a myfyrwyr cartref yn gohirio eu cyrsiau, bydd cystadleuaeth ffyrnig i'r rhai sydd am ddechrau cyrsiau yn yr Hydref, gan fod incwm myfyrwyr, wrth gwrs, yn hanfodol i hyfywdra cyrsiau, adrannau a hyd yn oed sefydliadau. Clywais yr hyn a ddywedsoch chi am reoli cynigion diamod sy'n dod i ben mewn ychydig ddyddiau, ond pa gamau eraill sydd eu hangen i sicrhau chwarae teg i bob sefydliad, ac a ydyn nhw, fel y banciau, yn rhy bwysig i fethu?