Part of the debate – Senedd Cymru am 4:34 pm ar 13 Mai 2020.
Diolch am y cwestiynau yna. Roedd y cyntaf yn ymwneud â benthyca, ac wrth gwrs mae gan Lywodraeth Cymru bwerau benthyca cyfyngedig iawn beth bynnag, felly y math o hyblygrwydd yr ydym yn gofyn i Lywodraeth y DU ei ystyried fyddai cynyddu ein benthyca ar y sail flynyddol honno yn unig—felly, o bosibl heb hyd yn oed ystyried cynnydd cyfanredol yn ein benthyca, sef £1 biliwn, ond dim ond i roi ychydig mwy o hyblygrwydd inni ymateb mewn ffordd hyblyg ac ar fyrder drwy fenthyca petai angen i ni wneud hynny. Hefyd, rydym yn chwilio am fwy o hyblygrwydd i ddefnyddio cronfa wrth gefn Cymru eleni, felly, gallu defnyddio popeth sydd yn y gronfa wrth gefn os bydd angen. Credaf fod hynny'n gais rhesymol o dan yr amgylchiadau. Ac rydym ni hefyd yn ceisio cael rhywfaint o gytundeb gyda Llywodraeth y DU i newid cyfalaf i refeniw, oherwydd wrth gwrs nid yw hynny'n newid maint cyffredinol cyllideb Llywodraeth Cymru. Felly, mae hynny'n rhywbeth yr wyf yn gobeithio y bydd Llywodraeth y DU yn ei ystyried yn ffafriol yn y trafodaethau y byddwn yn eu cael. Gwn fod cyd-Aelodau ar draws y gweinyddiaethau datganoledig eraill hefyd yn cael y trafodaethau hynny ac yn rhoi'r ystyriaeth honno i'r math o hyblygrwydd y byddent yn dymuno'i weld.
O ran y trethi cwbl ddatganoledig, mae hi'n anochel rwy'n credu, y bydd yr argyfwng COVID yn effeithio ar y dreth trafodiadau tir a'r dreth gwarediadau tirlenwi. Fodd bynnag, mae'r graddau y mae'n effeithio ar ein cyllideb yn dibynnu ar yr addasiad i'r grant bloc, felly mae'n dibynnu a fydd y sefyllfa'n newid yng Nghymru ac ar draws y DU mewn ffordd debyg, a bydd hynny'n dangos a oes bwlch ai peidio. O ran cyfraddau treth incwm Cymru, wrth gwrs, bydd yr argyfwng presennol yn effeithio ar refeniw o gyfraddau treth incwm Cymru a'r addasiad i'r grant bloc. Rydym yn disgwyl y bydd yn fach ar hyn o bryd, ond rwy'n credu bod angen i ni gadw llygad ar yr hyn sy'n digwydd o ran yr economi; os bydd yn effeithio'n fwy arnom ni nag ar ardaloedd eraill, er enghraifft, gallai hynny fod yn arwyddocaol. Ond, wrth gwrs, dim ond yn haf 2022 y cawn yr wybodaeth am yr alldro, felly bydd hwn yn sicr yn fater a fydd yn peri pryder parhaus i mi ac o bosibl i Weinidogion cyllid yn y dyfodol hefyd.
Ynglŷn â'r sylw olaf, ynglŷn ag adroddiad comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol—mae'n sicr yn ddogfen drylwyr a chynhwysfawr—a'r mater o gontractau tymor hwy a chyllidebau tymor hwy, rwyf wastad yn fodlon ystyried hynny ond, fel y gwyddoch chi, dim ond cyllideb un flwyddyn sydd gennym ni ar hyn o bryd, ac roeddem yn disgwyl yr adolygiad cynhwysfawr hwnnw o wariant yn ddiweddarach eleni. Nawr, i ba raddau y gallwn ni warantu neu ddibynnu ar hynny, cawn weld, rwy'n credu.