Part of the debate – Senedd Cymru am 4:48 pm ar 13 Mai 2020.
Diolch ichi am eich datganiad, Gweinidog, ac mae'n dda eich gweld ac yn dda i—. Rydym yn eich gweld eto ar 27 Mai ar gyfer y gyllideb atodol. A gaf i ofyn yn y cyfamser—? Roeddech yn pwysleisio, yn sicr gyda'r £500 miliwn ar gyfer y gronfa cadernid economaidd, fod gwariant yng Nghymru yn fwy na'r hyn y mae Llywodraeth y DU yn ei wario yn Lloegr. Rydym yn gwybod eich bod yn gallu ariannu tua £100 miliwn o hynny drwy eithrio'r manwerthwyr mwyaf o'r ardrethi busnes. A allwch chi roi unrhyw syniad imi beth yw'r £400 miliwn arall o ran yr hyn y mae Llywodraeth y DU yn ei wneud yn Lloegr i ymdrin â'r argyfwng hwn nad ydych chi yn ei wneud yng Nghymru, beth bynnag yw'r rheswm pam yr ydym ni wedi gwneud y dewisiadau hynny?
A gaf i hefyd ofyn i chi am y cynllun ffyrlo? Gwelais ffigurau'n gynharach yn dweud bod 74 y cant o fusnesau Cymru wedi'i hawlio o'i gymharu â 67 y cant yn Lloegr, ac fe wnaethoch chi sôn am rai o'r gwahaniaethau sectoraidd hefyd. Rwy'n bryderus efallai erbyn canol Gorffennaf, o gofio bod Canghellor y DU yn chwilio am arian i gyfrannu at y cynllun ffyrlo hwnnw, efallai 20 y cant o gost y cyflogau o ddechrau mis Awst, a bod angen ymgynghori os yw busnesau'n mynd i ddileu swyddi, a ydych chi'n rhannu fy mhryder y gallai fod diswyddiadau sylweddol ac y gallen nhw fod yn fwy yng Nghymru o ganol Gorffennaf ymlaen, gan fod hynny i'w ddisgwyl? Ac a yw'n anochel y bydd hynny'n digwydd ar ryw adeg? Rwy'n credu bod cost y cynllun hwn yn fwy na'r gost o ariannu'r GIG, a bydd hyd yn oed Llywodraeth y DU yn ei chael hi'n anodd ariannu hynny'n hir iawn. Nid wyf yn gwybod beth yw disgwyliadau'r Gweinidog o ran sut yr ymdrinnir â'r diffyg mawr hwnnw o tua £270 biliwn. Yn ôl pob tebyg, nid yw'n dymuno gweld cyni o'r newydd. A yw hi'n rhagweld cynnydd sylweddol yn y dreth ar draws y DU, neu a yw hi'n credu ei bod yn fwy tebygol y bydd y ddyled a benthyca yn chwyddo wrth i arian gael ei argraffu? Bydd y dewis hwnnw'n gwneud cryn wahaniaeth i'n cyllid ni yng Nghymru.
Ac, yn olaf, a gaf i ofyn ynghylch treth trafodiadau tir yn benodol? Mae hi'n dweud ein bod ni'n cael ein diogelu rhag ergydion ar draws y DU fel hyn, ond yn sicr, os ydym yn dewis yng Nghymru i gadw'r farchnad eiddo ynghau, er eu bod yn ailagor yn Lloegr heddiw, ac mae canlyniadau cyllidol yn sgil hynny, a yw'n dweud y dylai Llywodraeth y DU ddigolledu Cymru am y penderfyniad hwnnw, neu a yw hi'n disgwyl gorfod dod o hyd i arian ychwanegol yn ei chyllideb i wneud iawn am y dreth trafodiadau tir na fyddwn yn ei chael am gyfnod?