Y Sector Lletygarwch

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 24 Mehefin 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative

4. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gefnogaeth i'r sector lletygarwch yng Nghymru yng ngoleuni COVID-19? OQ55342

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 11:43, 24 Mehefin 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn hwnnw. Y pecyn cymorth i'r sector lletygarwch yng Nghymru yw'r un mwyaf hael yn y Deyrnas Unedig. Mae miloedd o fusnesau wedi elwa o 100 y cant o ryddhad ardrethi i fusnesau bach a chronfa cadernid economaidd Llywodraeth Cymru. Darparwyd cyfanswm o dros £330 miliwn i gynorthwyo'r sector yn ystod y pandemig.

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch. Mae busnesau a sefydliadau twristiaeth yng ngogledd Cymru wedi dweud, pe caniateid i dwristiaeth agor heddiw, y gallai 10,500 o swyddi yn y sector twristiaeth gael eu colli, ac maent yn dweud eich bod chi a'ch Llywodraeth yn dinistrio'r diwydiant hanfodol hwn. Er mwyn gwrthbrofi'r honiadau hynny, pa gymorth fydd ar gael i fusnesau na fydd yn gallu agor ar 13 Gorffennaf? Mae busnesau llety hunangynhwysol a gwestai ensuite yn daer angen gweledigaeth, gyda chanllawiau ar sut i baratoi'n ddiogel. A wnewch chi ddarparu hyn? A wnewch chi egluro beth yn union rydych yn ei olygu wrth lety hunangynhwysol, gan weithio gyda'u cymunedau lleol? A wnewch chi ddatgan yn glir p'un a all safleoedd gwersylla sydd â chyfleusterau a rennir baratoi i agor os byddant yn cau'r rhain? Brif Weinidog, nid yw eich arweinyddiaeth ar y mater hwn erioed wedi bod yn destun cymaint o graffu, a hynny, mae'n rhaid imi ddweud, gyda llawer o feirniadaeth. Diolch.

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 11:44, 24 Mehefin 2020

(Cyfieithwyd)

Wel, diolch i'r Aelod am y cwestiynau hynny. Wrth gwrs bod gweithredoedd Llywodraeth yn destun craffu—fe ddylent fod. Dyna pam rydym wedi ateb cwestiynau ar lawr y Senedd bob wythnos yn ystod y pandemig hwn a byddwn yn parhau i wneud hynny.

O ran y sector hunangynhwysol o fewn y diwydiant twristiaeth, wrth gwrs ein bod yn gweithio gyda'r sector i roi arweiniad ac i ateb eu cwestiynau. Mae'n arweiniad a ddarperir gyda'r sector ei hun. Buom yn gweithio gyda UKHospitality Cymru a Chynghrair Twristiaeth Cymru i sicrhau bod eu canllawiau arfer gorau ar gyfer gweithio'n ddiogel yn yr economi ymwelwyr ar gael i bawb allu paratoi ar gyfer codi'r cyfyngiadau. Mae Croeso Cymru wedi cynnal tri digwyddiad ymgynghori gyda dros 100 o gynrychiolwyr o'r pedwar fforwm twristiaeth ledled Cymru, yn ogystal â chyrff sy'n cynrychioli'r diwydiant. Diben rhoi rhybudd i bobl y dylent baratoi yw sicrhau, pan fydd cwestiynau'n codi, fod amser i ddatrys y cwestiynau hynny gyda'r sector. Ac rwy'n gwybod bod y sector yn edrych ymlaen yn arw at allu ailagor a gwneud hynny mewn ffordd sy'n ddiogel, mewn ffordd sy'n diogelu enw da'r sector, a phan all y sector ddangos ei fod wedi gallu gwneud hynny'n llwyddiannus, byddwn eisiau gadael iddo wneud mwy.

Ond mae enw da yn ffactor real sy'n codi yma i'r sector, ac ni fyddwn yn rhuthro yn y ffordd y mae'r Aelod yn awgrymu, heb unrhyw waith paratoi priodol i agor safleoedd gwersylla gyda chyfleusterau a rennir, ni fydd hynny'n digwydd—gadewch i mi ei sicrhau o hynny—yn ystod y don gyntaf, oherwydd gwyddom fod coronafeirws yn ffynnu mewn cyfleusterau a rennir. Pam y byddem yn peryglu enw da'r diwydiant gwirioneddol bwysig hwn yng Nghymru drwy ganiatáu i arferion anniogel ddigwydd? Ni fyddwn yn gwneud hynny. Byddwn yn symud ymlaen yn y ffordd rydym wedi'i nodi: yn ofalus, gam wrth gam, gan ddangos llwyddiant, a chaniatáu i fwy ddigwydd pan fydd y llwyddiant hwnnw wedi'i ddangos, mewn ffordd a fydd yn diogelu enw da hirdymor y diwydiant hollbwysig hwn yng Nghymru.

Photo of Helen Mary Jones Helen Mary Jones Plaid Cymru 11:47, 24 Mehefin 2020

(Cyfieithwyd)

Bydd y Prif Weinidog yn ymwybodol o'r cyhoeddiad yr wythnos hon gan Castell Howell, busnes bwyd pwysig iawn yn fy rhanbarth, eu bod yn ymgynghori ynghylch diswyddiadau. Mae hyn wrth gwrs yn rhannol oherwydd eu bod wedi dibynnu ar gwsmeriaid yn y sector lletygarwch. A wnaiff y Prif Weinidog ymrwymo heddiw i sicrhau bod ei Lywodraeth a'i swyddogion yn gweithio'n agos gyda'r cwmni i weld a oes unrhyw ffordd y gellir osgoi'r diswyddiadau, ac a wnaiff ymrwymo yn y dyfodol i adolygu polisïau caffael Llywodraeth Cymru, er mwyn i gwmnïau fel Castell Howell allu manteisio ymhellach arnynt yn y dyfodol?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour

(Cyfieithwyd)

Rwy'n hapus iawn i wneud y ddau beth, Lywydd. Bydd ein swyddogion yn sicr yn gweithio'n ofalus gyda'r cwmni pwysig hwnnw ac mae gennym uchelgais i wario mwy o'r bunt Gymreig ar fusnesau Cymru. Cyflawnwyd rhai pethau pwysig iawn yn Sir Gâr, yn enwedig, yn ddiweddar, o ran dosbarthu cyflenwadau bwyd lleol i gymunedau lleol.

Mae gan Lywodraeth y DU ran i'w chwarae yma hefyd, Lywydd. Mae'n rhaid sicrhau nad yw ei chynllun ffyrlo yn erfyn di-awch. Lle ceir rhannau o'r economi na allant ailagor oherwydd effeithiau mwy hirdymor y coronafeirws, mae'n bwysig i'r sectorau hynny fod y cynllun ffyrlo—a fydd, yn ôl yr hyn a ddeallaf, yn gorfod cael ei addasu; deallaf y bydd yn rhaid ei ddiddymu o rannau o'r economi sy'n gallu ailddechrau, ond lle nad yw hynny'n wir, ac mae lletygarwch yn sicr yn rhan o hynny, gyda'r effeithiau canlyniadol ar ddiwydiannau eraill—mae angen i'r cynllun ffyrlo barhau'n rhan bwysig o arfogaeth Llywodraeth y DU, wedi'i hategu gan yr hyn y gallwn ei wneud drwy ein cronfa cadernid economaidd, i barhau i gefnogi sectorau a busnesau pwysig fel Castell Howell, er mwyn iddynt allu parhau i gael dyfodol llwyddiannus.