Part of the debate – Senedd Cymru am 1:51 pm ar 5 Awst 2020.
Dangosodd data a gyhoeddwyd yn ddiweddar gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol fod cyfraddau marwolaeth Cymru 2.78 y cant yn uwch na’r gyfradd farwolaethau gyfartalog rhwng 2015 a 2019 dros chwe mis cyntaf y flwyddyn hon. Mae'n bwysig cydnabod bod hynny'n is na Lloegr a'r Alban, ond serch hynny, roedd Cymru yn y pumed safle o ran marwolaethau ychwanegol yn Ewrop dros y cyfnod hwnnw. Pam fod y Prif Weinidog yn credu ein bod wedi gwneud yn wael o gymharu â gwledydd Ewropeaidd eraill?
Ar 28 Mawrth, ysgrifennodd fy nghyd-Aelod Rhun ap Iorwerth at y Gweinidog iechyd i annog Llywodraeth Cymru i fabwysiadu strategaeth ymyrraeth gynharach ar gyfer unigolion a chanddynt symptomau COVID, yn debyg i'r hyn a fabwysiadwyd mewn rhai gwledydd Ewropeaidd. Mewn ymateb, cydnabu'r Gweinidog y dystiolaeth newydd fod ymyrraeth gynnar yn effeithiol wrth drin cleifion.
Pam, felly, ei bod wedi cymryd tan 16 Mehefin, fwy na deufis yn ddiweddarach, i’r cyngor clinigol newid, a pham ei bod wedi cymryd tan ddoe, fwy na phedwar mis ers i’r Gweinidog gydnabod y dystiolaeth, i wneud datganiad i gadarnhau y bydd adnoddau ar gael o'r diwedd i helpu meddygon teulu i wneud mwy o ddefnydd o ocsimetreg pwls, fel rydym wedi annog yn gyson? Onid yw'n wir, Brif Weinidog, y gallai cannoedd o fywydau fod wedi eu hachub, o bosibl, pe bai hyn wedi digwydd yn gynt?