Part of the debate – Senedd Cymru am 2:15 pm ar 5 Awst 2020.
O ran dychwelyd at weithgareddau normal yn y gwasanaeth iechyd, rydym wedi defnyddio peth o'r lle i weithredu a fu gennym dros y pedwar cylch diwethaf i ddechrau sicrhau bod y gwasanaeth iechyd yn dychwelyd i'w weithgareddau mwy arferol—dyna pam ein bod wedi gallu ailagor gwasanaethau yn y gymuned; dyna pam ein bod wedi gallu ailagor gwasanaethau sgrinio. Y pen draw un fydd llawdriniaethau o'r math y cyfeiriodd Rhun ap Iorwerth atynt. Roedd cynhyrchiant o hyd at wyth llawdriniaeth y dydd mewn theatrau orthopedig yn y cyfnod cyn COVID. O dan amodau COVID, bydd hynny'n gostwng i dair llawdriniaeth y dydd. Mae honno'n her wirioneddol, ac mae'n her wirioneddol i bob gwasanaeth iechyd, gyda'r holl fesurau diogelwch y bydd angen inni eu rhoi ar waith yn y dyfodol i atal risgiau ychwanegol i gleifion ac i staff, hyd yn oed os yw ein theatrau'n gweithio’n ddi-stop, na fyddant yn gallu cyflawni'r un nifer o lawdriniaethau a gynlluniwyd ac a ddisgwyliwyd o'r blaen.
Bydd honno'n her i'r gwasanaeth iechyd wrth wynebu'r gaeaf yn arbennig, a bydd angen sgyrsiau rhwng cleifion a'u clinigwyr, ond nid oes ateb hawdd i hyn, ac nid oherwydd diffyg ymdrech ar ran clinigwyr neu fyrddau iechyd i ailddechrau'r gweithgareddau hynny. Yn syml, yng nghyd-destun y coronafeirws, nid yw'n bosibl dychwelyd at y math o arferion gwaith a oedd yn ddiogel yn ôl ym mis Ionawr a mis Chwefror eleni.