1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 15 Medi 2020.
6. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ailfandio'r dreth gyngor yng Nghymru? OQ55528
Diolch yn fawr iawn, Dai Lloyd. Mae sylfaen y dreth gyngor ar gyfer Cymru yn fwy cyfredol a chywir nag yw yn Lloegr ac yn yr Alban. Bydd Llywodraeth Cymru yn cyhoeddi dogfen yn hwyrach yn yr hydref yn trafod ffyrdd eraill o weithredu yng Nghymru, gan gynnwys diwygiadau ac ailfandio.
Diolch yn fawr am hwnna.
Prif Weinidog, byddwch yn ymwybodol, os yw eiddo wedi ei wella neu ei ymestyn ers ei roi mewn band treth gyngor, bod Asiantaeth y Swyddfa Brisio yn adolygu'r bandiau i gymryd y newidiadau i ystyriaeth pan gaiff ei werthu. Fodd bynnag, mae'n amlwg bod problemau gyda'r system, gydag oedi o ran hysbysu preswylwyr am newidiadau. Nawr, canfu rhai o'm hetholwyr i fis diwethaf bod eu band treth gyngor wedi neidio dau fand, a gofynnir nawr iddyn nhw dalu'r dreth gyngor ychwanegol—tua £1,000—wedi'i hôl-ddyddio i'r adeg y prynwyd yr eiddo, ym mis Tachwedd 2018. Nawr, a ydych chi'n cytuno bod hyn yn annheg ac a wnewch chi gytuno i ystyried newid y canllawiau ar ôl-ddyddio taliadau treth gyngor o dan yr amgylchiadau hyn?
Wel, Llywydd, a gaf i ddiolch i Dr Lloyd am godi'r mater hwn sy'n peri pryder? Rwyf i wedi gweld, fel y mae'n digwydd, y llythyr a ysgrifennodd ar 7 Medi at Julie James, ac rwyf i wedi gofyn i swyddogion Llywodraeth Cymru gysylltu ag ef yn uniongyrchol, os yw e'n hapus i hynny ddigwydd, dim ond i gael gwybod ychydig mwy o fanylion am yr achosion sy'n sail i'r llythyr, fel y gallwn ni fynd ar eu trywydd yn briodol. Yr wybodaeth sydd gen i yw bod llai o ddisgresiwn nag mewn meysydd eraill o atebolrwydd yn y gyfraith yn ymwneud â'r dreth gyngor o ran y math o ailfandio y mae llythyr Dr Lloyd yn cyfeirio ato. Mae proses apelio rhad ac am ddim i unrhyw un sy'n teimlo nad yw'r system wedi cael ei gweithredu'n deg, ac mae honno i'r tribiwnlys prisio. Ond mae'r pwyntiau y mae'r Aelod yn eu codi yn rhai sy'n peri pryder, a chyda'i ganiatâd, byddwn yn mynd ar eu trywydd yn fwy manwl gydag ef yn uniongyrchol, er mwyn i ni allu gweld a oes unrhyw beth y gallwn ni ei wneud i gynorthwyo.
Yn olaf, Janet Finch-Saunders. Nad wyf i'n gallu ei gweld—
Caroline Jones sydd nesaf.
Ie. Roeddwn i'n galw cwestiwn atodol—cadwch chi at eich swydd chi; mi wnaf innau gadw at fy un i. [Chwerthin.] Bwriadwyd i hynny fod yn garedig iawn, a dyna'ch cwestiynau ar gyfer y prynhawn yma wedi eu cwblhau, Prif Weinidog. Mae'n ddrwg gen i ddweud y drefn wrthych chi ar y diwedd.