Part of the debate – Senedd Cymru am 5:47 pm ar 15 Medi 2020.
Diolch, Weinidog, am eich datganiad chi. Roeddwn i'n nodi'r hyn roeddech chi'n ei ddweud ynglŷn â'r gwaith i daclo digartrefedd ac, wrth gwrs, i gynyddu nifer y tai cymdeithasol. Roeddwn i wedi gobeithio efallai clywed mwy gennych chi yn y datganiad ynglŷn â sut mae'r Llywodraeth am ddefnyddio'r system gynllunio i fynd i'r afael â'r anghyfartaledd a'r anghynaliadwyedd cynyddol rydym ni'n ei weld yn y marchnadoedd tai mewn nifer o gymunedau ar draws Cymru, sy'n cael ei yrru'n bennaf, fel roeddwn i'n cyfeirio'n gynharach y prynhawn yma, gan y cynydd yn nifer yr ail gartrefi rydym ni'n eu gweld mewn nifer o gymunedau ar draws Cymru, ac mae'n dueddiad hefyd, wrth gwrs, sy'n cael ei yrru gan y ffaith nawr ein bod ni'n gweld mwy o bobl yn symud o ddinasoedd ac ardaloedd poblog i ardaloedd gwledig yng Nghymru yn sgil COVID-19 hefyd.
Rydym ni'n wynebu sefyllfa gynyddol anghynaliadwy: nid yw mwyafrif pobl mewn siroedd fel Gwynedd nawr yn gallu fforddio prynu tai yn y sir maen nhw wedi'i geni a'i magu ac yn byw ac yn gweithio ynddi hi. Gwelais i ystadegyn oedd yn awgrymu bod 40 y cant o'r holl dai a gafodd eu gwerthu yng Ngwynedd llynedd wedi cael eu prynu i fod yn ail gartrefi. Felly, dwi eisiau clywed gennych chi fel Gweinidog beth yw eich bwriad chi o safbwynt defnyddio'r system gynllunio i fynd i'r afael â'r anghyfartaledd a'r anghynaliadwyedd yna fel y mae ardaloedd eraill o fewn y Deyrnas Unedig wedi gwneud ac fel y mae gwledydd eraill yn Ewrop a thu hwnt wedi gwneud hefyd.